Demografia to pojęcie oznaczające naukę o ludności, tematy ją interesujące to: kwestie związane z jej liczbą (wzrostem i spadkiem), migracje, rozmieszczenie przestrzenne, struktura społeczna (wiek, płeć, wykształcenie) itp.
Warto zaznaczyć, iż badania demograficzne mogą prowadzić do powstawania modeli przewidujących stan ludności w perspektywie czasowej. Modele takie mają bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia planowania w skali lokalnej, regionalnej, na poziomie kraju, a nawet organizacji międzynarodowej.
Pojęcie przyrostu naturalnego definiuje się jako różnicę między liczbą urodzeń i zgonów. Jeśli urodzenia przewyższają zgony przyrost naturalny przybiera wartość dodatnią (liczba ludności zwiększa się), jeśli natomiast zgonów jest więcej niż urodzeń przyrost naturalny jest ujemny – liczba ludności zmniejsza się.
Przyrost naturalny nie daje jednak rzeczywistego obrazu zmian ludnościowych na danym terenie, stąd opracowano pojęcie przyrostu rzeczywistego, czyli przyrostu naturalnego z uwzględnieniem salda migracji (saldo migracji to różnica między łączną liczbą imigrantów a liczbą emigrantów – czyli napływem i odływem ludności).
Pojęcie faz rozwoju demograficznego związane jest z modelami demograficznymi – poszczególne, następujące po sobie fazy rozwoju demograficznego wyróżniają się określonymi parametrami, czyli wielkością przyrostu naturalnego, średnią wieku itp.
Przykładowy model demograficzny czterofazowy:
1. faza – wahania ilości zgonów i urodzeń – wysoka śmiertelność osób starszych, także wysoka śmiertelność niemowląt (niski przyrost naturalny, stan równowagi na wysokim poziomie)
2. faza – spadek ilości zgonów przy ilości urodzeń pozostającej na poziomie z fazy 1 (zwiększenie przyrostu naturalnego)
3. faza – wzrost ilości urodzeń przy stosunkowo niewielkiej ilości zgonów (następstwo spadku z fazy 2) – wyraźnie zwiększenie przyrostu naturalnego
4. faza – spadek ilości urodzeń – porównywalne liczebności zgonów i urodzeń – utrzymywanie mniej więcej stałej liczby ludności (stan równowagi na dość niskim poziomie)
Poszczególne fazy różnią się między sobą także przeciętną długością życia – w czwartej fazie jest ona najwyższa, a tym samym – ludność jest najstarsza.