Czesław Miłosz „Wiara” - analiza
W cyklu Czesława Miłosza Świat - poema naiwne” wiersze „Wiara”, „Nadzieja” i „Miłość” (trzy cnoty teologiczne w chrześcijaństwie) zajmują miejsce szczególne, stanowią być może jego punkt kulminacyjny.
„Wiara” składa się z dwóch sześciowersowych strof napisanych jedenastozgłoskowcem (średniówka przeważnie występuje po piątej sylabie). Rymy pojawiające się w nim nie są regularne, charakteryzują je następujące układy: abcddc oraz abcbbc (bez rymów pomiedzy strofami).
Czesław Miłosz „Wiara” - interpretacja
Dzieło Czesława Miłosza niewątpliwie ma charakter uniwersalny, a więc jego sensu nie można ograniczać jedynie do czasu powstania wiersza, a więc wojny. Odczytywany w takim kontekście, wiersz kładzie bardzo mocny nacisk na konieczność wiary, zaufania w porządek świata – wówczas zakłócony przez militarną pożogę. Huk pocisków i odgłosy walczących armie wyraźnie kontrastują z przywołanymi przez podmiot liryczny listkiem i kroplą rosy. W nieludzkiej, strasznej, groźnej rzeczywistości najpewniej umykają one ludzkiej uwadze, lecz to właśnie dzięki nim – cieniom rzucanym przez drzewa oraz kaleczącym nogi kamieniom – człowiek zyskuje pewność, iż wszystko jest na swoim miejscu, a on sam żyje, świat nadal może fascynować swoim prostym pięknem.
Dzieło wybitnego poety można interpretować także w sposób bardziej ogólny. Właśnie taka lektura wydaje się najbardziej inspirująca Również w tym wypadku chodziłoby o swego rodzaju ufność wobec świata. Wszystkie jego elementy istnieją i nie dzieje się to bez powodu, chociaż ten może być dla człowieka zupełnie niejasny. Ucieczka w sferę marzeń i wyobraźni nie zmieniają niczego, ponieważ życie świata wciąż toczy się własnym, niezmienionym rytmem:
(...) Choćby się oczy zamknęło, marzyło,
Na świecie będzie tylko to, co było,
A liść uniosą dalej wody rzeczne (…).
Również ból (stopy ranione przez kamienie) nie powinien pozbawiać człowieka wiary – wszystko ma bowiem swoje określone miejsce, czas i znaczenie. Wiara w porządek egzystencji świata, przyrody nadaje życiu sens.
„Wiara” Czesława Miłosza dotyka problemu pewnego paradoksu, który wpisany jest w nasze życie. Człowiekowi łatwiej jest uwierzyć w coś, co nie istnieje (świat fantazji, marzeń) niż zaakceptować rzeczywistość, przyjąć zmienne koleje losu jako jedyne właściwe. Życie toczy się na jawie, nie zaś we śnie.