Rodzina wyrazów - wyrazy pokrewne, rdzeń

Rodzina wyrazów

Rodziną nazywa się grupę wyrazów mających wspólny rdzeń, czyli pochodzących od tego samego wyrazu podstawowego, który sam również wchodzi w jej skład. 

Przykład

bratbratowa, bratać się, bratni, braterstwo, bratanek

domdomostwo, domek, domownik, zadomowić się, domowy, udomowiony


Rdzeń to cząstka niepodzielna słowotwórczo będąca nośnikiem znaczenia. Rdzeniem może być cały wyraz niepodzielny słowotwórczo (np. mur, brat, tynk, kot). Wyrazy w obrębie rodziny łączy więc podobieństwo budowy i podobieństwo znaczenia.

Przykład 1

Rodziną jest grupa wyrazów kura, kurczę, kurczak, kurka, kur – wszystkie zawierają ten sam rdzeń (kur) i dotyczą przedstawicieli drobiu. Do tej rodziny nie należą (mimo obecności członu kur) słowa kuriozum (coś osobliwego, dziwnego), kurtka (odzież), kurkuma (przyprawa), ponieważ mają inne znaczenie.

Przykład 2

Rodziną jest grupa wyrazów mur, murek, murarka, murowany, murarz – wszystkie mają ten sam rdzeń (mur) i dotyczą ściany z cegieł lub kamieni. Do tej rodziny nie należą (mimo obecności członu mur) słowa: amur (ryba), chmura (skupienie kropelek wody), Murzyn (przedstawiciel rasy czarnej) ze względu na inne znaczenie.

 

Wyrazy tworzące rodzinę wyrazów nazywa się wyrazami pokrewnymi.

Polecamy również:

  • Wyrazy pokrewne - rdzeń, rodzina wyrazów

    Wyrazy tworzące rodzinę wyrazów nazywa się pokrewnymi. Mają one wspólny rdzeń - cząstkę niepodzielną słowotwórczo będącą nośnikiem znaczenia. Więcej »

  • Formant - przedrostek, przyrostek, wrostek, formant zerowy

    Co to jest formant Wiele wyrazów w naszym języku powstaje w ten sposób, że do słów istniejących dodaje się różne cząstki. Np. do zapożyczonych słów chat (‘rozmowa za pośrednictwem Internetu’) i mail (‘wiadomość wysłana pocztą... Więcej »

  • Zdrobnienie

    Wyraz oznaczający obiekt, rzecz lub osobę mniejszą od tej, która została określona w wyrazie podstawowym. Zdrobnienie tworzone jest poprzez dodanie odpowiedniego formantu (słowotwórczej części wyrazu, którą dodaje się do rdzenia). Zdrobnienie może posiadać wydźwięk pozytywny, ale również... Więcej »

  • Zgrubienie

    Wyraz oznaczający obiekt większy od tego, który został określony wyrazem podstawowym. Zostaje utworzony poprzez dodanie odpowiedniego formantu do rdzenia wyrazu podstawowego. Więcej »

Komentarze (7)
Wynik działania 2 + 3 =
Pohov
2023-10-24 17:07:00
Bardzo fajnie tekst
Szim on
2023-09-13 15:00:57
A do słowo dużo
Jacek Nowicki
2023-03-23 18:03:46
Poezja
Ciasto
2022-12-11 16:21:13
A do słowa konspiracja?
123do-re-mi
2021-03-08 16:34:27
Bardzo pomocne :)
62827
2020-12-09 08:32:06
Bardzo fajna stronka
filip
2020-09-25 16:57:45
Thx
Ostatnio komentowane
Ta książka jest wyjątkowa , przyjemnie się czyta to streszczenie
• 2024-11-11 09:32:23
na czym polegają te fundacje i stowarzyszenia? brakuje tu wyjaśnienia i jakiegoś przyk�...
• 2024-11-05 17:38:04
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17