Dekolonizacja Afryki i Azji po II wojnie światowej

Zakończenie II wojny światowej było jednocześnie początkiem końca epoki dawnych, rozciągających się na wiele kontynentów imperiów, takich jak Francja czy Wielka Brytania. Państwa te jeszcze na początku XX wieku były hegemonami na skalę światową, jednakże dwie wojny światowe poważnie nadszarpnęły podstawami ich potęgi. Po roku 1945 potęgi kolonialne stawały się cieniem własnej świetności. Coraz bardziej rosła też świadomość narodowa w byłych koloniach. Stąd też od lat 50. XX wieku mamy do czynienia z procesem tzw. dekolonizacji.

Samo pojęcie „dekolonizacji” jest dosyć złożonym i skomplikowanym problemem, jako że nie wszędzie rozgrywał się on w tym samym czasie i w ten sam sposób. Można założyć, że pierwsze ruchy dekolonizacyjne zaczęły się w Azji. Tam właśnie Francja przegrała toczoną w latach 1946-1954 wojnę partyzancką w Indochinach i była zmuszona uznać ich niepodległość. Wkrótce potem, bo już w roku 1948, wieloletnie działania Mahatmy Gandhiego dopięły swego i Indie stały się na powrót państwem niezależnym.

Proces dekolonizacji w Afryce rozpoczął się znacznie wolniej, bo dopiero w latach 60. XX wieku. Wielka Brytania pozostawiła większość swoich kolonii w mniejszym lub większym stopniu samym sobie, podczas gdy Francja do dzisiaj sprawuje nad nimi częściową pieczę, dzięki serii umów i istnieniu związku jednoczącego większość kolonii. Symbolem stało się uzyskanie niepodległości przez belgijskie Kongo, w roku 1960. Niestety, zazwyczaj wycofanie się białych władz oznaczało początek krwawych wojen domowych, nierzadko inspirowanych przez czynniki zewnętrzne, takie jak ZSRR i USA. Wkrótce też do walki o wpływy w Afryce przyłączyły się Chiny. W latach 60. i 70 toczono ciężkie walki w Czadzie, Erytrei, w latach 80. do listy państw pogrążonych w chaosie  doszedł Sudan, Somalia i Etiopia. W Libii władzę dyktatorską przejął Mu'ammar Al-Kaddafi. Wieloletnie konflikty jedynie destabilizowały rejon, a wiele ich skutków jest odczuwanych do dzisiaj. Przykładami są krwawe konflikty na tle etnicznym w Rwandzie, Etiopii, Czadzie.