Biorąc pod uwagę przejawianą aktywność wulkaniczną (wylewy lawy, wyrzucanie materiału piroklastycznego, czy nawet gorące ekshalacje gazów wulkanicznych) rozróżnia się kilka rodzajów wulkanów. Wulkany czynne wykazywały aktywność w ostatnich kilkuset latach Jest ich na Ziemi około 500. Przykładem może być sycylijska Etna, której ostatnia erupcja miała miejsce w marcu 2012 roku (stan na 31.05.2013).
Jeśli w czasie ostatnich kilkuset lat obserwowano tylko gorące ekshalacje gazów, a ostatnia erupcja miała miejsce od kilkuset do kilku tysięcy lat, temu mówimy o wulkanie drzemiącym (łącznie z czynnymi około 1500, przykład Mauna Kea na Hawajach). Jeśli jednak wulkan nie przejawiał aktywności wulkanicznej w czasach historycznych, chociaż zachowuje w dalszym ciągu kształt stożka wulkanicznego nazywamy go wulkanem wygasłym (np. wulkany w Masywie Centralnym we Francji).
 |
| Wyspa Stromboli na morzu Tyrreńskim z czynnym wulkanem; autor: Steven W. Dengler (28.09.2004), źródło: wikipedia.org |
Rozmieszczenie wulkanów nawiązuje do przebiegu granic płyt litosfery, w tym zarówno stref spredingu (rozrastania się) skorupy ziemskiej, jak i stref subdukcji. Większość aktywnych wulkanów (ok. 60%) znajduje się wokół Pacyfiku (tzw. pacyficzny pierścień ognia). Leżą tam takie duże wulkany, jak: Kluczewska Sopka na Kamczatce w Rosji