Wulkan to miejsce wydobywania się lawy i innych produktów erupcji wulkanicznych na powierzchnię ziemi (w tym dno oceanu). Erupcja może zachodzić wzdłuż linii ryftu (erupcje linijne) lub punktowo (erupcje centralne).
Erupcje linijne występują na dnie oceanów a na lądzie np. na Islandii (wulkan Laki).
W przypadku erupcji centralnych możemy wyróżnić dwa podstawowe typy wulkanów. Różnią się one charakterem i produktami erupcji i w efekcie kształtem wulkanu.
Wulkany tarczowe to wulkany o szerokim i spłaszczonym stożku. Erupcje przebiegają spokojnie i w ich trakcie wylewa się głównie rzadka, zasadowa lawa. Przykładem może być Mauna Loa na Hawajach.
Stratowulkany są bardziej strome. Mają one klasyczny kształt stożka wulkanicznego. Do najbardziej znanych stratowulkanów należą: Wezuwiusz we Włoszech, Fudżi w Japonii, czy Mayon na Filipinach. Lawa wyrzucana przez stratowulkany jest bardziej lepka niż lawa wulkanów tarczowych i zawiera więcej krzemionki (jest kwaśna). Poza lawą wulkan wyrzuca dużo produktów stałych (popiołów, lapilli, pumeksu i bomb wulkanicznych).
Góra wulkaniczna składa się z kilku części. Poniżej wulkanu znajduje się komora magmowa. Stopiona skała przez komin wulkaniczny dostaje się do krateru, z którego może wylać się na zewnątrz. Lawa zastyga na stokach stożka jako kolejne warstwy powodując podwyższanie stożka. Lawa może wydostawać się na powierzchnie również przez stożki pasożytnicze. Jeśli gwałtowna erupcja wulkaniczna rozerwie szczyt stożka wulkanicznego powstaje koliste zagłębienie, kaldera.
 |
| Wulkan Laki - wulkan linijny; autorzy: Chmee2/Valtameri (3.08.2009), źródło: wikipedia.org |
 |
| Wulkan Mauna Kea - wulkan tarczowy; autor: Vadim Kurland (26.12.2007), źródło: wikipedia.org |
 |
| Wulkan Kronocka Sopka - stratowulkan; autor: Dan Miller (1990), źródło: wikipedia.org |