Recykling to powtórne wykorzystanie odpadów – czyli zużytych (często zniszczonych) produktów przemysłu przetwórczego – w produkcji nowych wyrobów (takich samych lub innych). W szerszym znaczeniu tego pojęcia do działań takich zaliczamy też odzyskiwanie niektórych (cennych) składników/elementów wyrobów złożonych – np. ołowiu z akumulatorów samochodowych. W odniesieniu do odpadów biologicznych (żywność, odpady rolne i ogrodnicze i inne) główna strategia ich zagospodarowania zgodne z założeniami rozwoju zrównoważonego to kompostowanie.
Recykling w założeniu:
- zapobiega marnotrawieniu cennych surowców (wtórnych),
- zmniejsza tempo zużywania nieodnawialnych zasobów środowiska przyrodniczego,
- zmniejsza zużycie energii (np. uzyskiwanie metali z rud jest bardziej energochłonne niż przerób złomu – w przypadku aluminium produkcja metalu ze złomu wymaga tylko 5% energii potrzebnej do jego produkcji z boksytów),
- zmniejsza zanieczyszczenie powietrza (mniejsza ilość śmieci spalana w spalarniach odpadów) i wód (im mniej odpadów na składowiskach, tym mniej substancji szkodliwych przesącza się z nich do wód podziemnych).
Powtórne wykorzystanie produktów i surowców nie jest strategią nową. W przeszłości (kilkaset lat temu) produkowano m.in. papier ze zużytych ubrań i innych tekstyliów, a popiół powstały ze spalania drewna i węgla wykorzystywano w Wielkiej Brytanii w produkcji cegieł.
Recykling obejmuje szereg materiałów wtórnych: papier i tekturę, szkło, metal plastik, wyroby elektroniczne i tekstylne. Dotyczy on zarówno odpadów pochodzących z gospodarstw domowych – tzw. odpady komunalne (ich powtórne wykorzystanie jest ułatwione w sytuacji, gdy odpady te są wstępnie sortowane przez ludność) oraz odpadów przemysłowych.
W przypadku aluminium około połowy jego nowej produkcji pochodzi ze złomu (np. puszek aluminiowych). W roku 2010 w krajach europejskich około 35% odpadów komunalnych podlegało recyklingowi. Wśród krajów europejskich najskuteczniejsze w odzyskiwaniu surowców wtórnych z odpadów komunalnych był: Austria (63% odpadów komunalnych podlegało recyklingowi), Niemcy (62%), Belgia (58%) oraz Niderlandy i Szwajcaria (po 51%).
Recykling ma jednak swoje ograniczenia Niektórzy krytykują sensowność samej jego idei. Twierdzą bowiem, że jest on nieefektywny – energia zużyta dla zgromadzenia, przygotowania i transportu niektórych materiałów wtórnych przewyższa energię zaoszczędzone w procesie produkcji nowych wyrobów z surowców wtórnych. Ponadto niektóre materiały mogą być wykorzystywane tylko kilkakrotnie – np. papier/tektura odzyskany dzięki recyklingowi jest zbudowany z coraz krótszych, a więc słabszych włókien celulozy.
Najbardziej powszechna strategia gospodarowania odpadami to ich składowanie - jest to jednak kosztowne (zajmuje tereny, które mozna byłoby inaczej wykorzystać) i wymaga ochrony wód podziemnych i powierzchniowych przed zanieczyszczeniem. Innym niż recykling sposobem utylizacji odpadów jest ich spalanie.