Fotosynteza C4 to rodzaj fotosyntezy, który występuje przede wszystkim u roślin klimatu tropikalnego, ale także u kukurydzy i trzciny cukrowej. W klimacie suchym rośliny muszą funkcjonować przy wysokiej temperaturze i ograniczonym dostępnie wody, dlatego w ciągu dnia szybko zamykają szparki. W związku z tym warunki przeprowadzania fotosyntezy są niekorzystne, gdyż odcinany jest dopływ dwutlenku węgla. Rośliny te wykształciły, więc mechanizmy pozwalające na zwiększenie stężenia dwutlenku węgla w komórkach miękiszu asymilacyjnego. Pierwszym produktem asymilacji CO2 jest czterowęglowy związek – szczawiooctan, od którego pochodzi nazwa fotosyntezy C4.
![]() |
Kukurydza zwyczajna – roślina o fotosyntezie C4/ Freestyle nl(17.09.2007)/commons.wikimedia.org |
Przystosowanie anatomiczne roślin C4 polega na odmiennej budowie liścia. W roślinach tych oprócz komórek mezofilu występują komórki pochwy okołowiązkowej, które posiadają chloroplasty zwierające enzymy cyklu Calvina. Ponadto rośliny te mogą gromadzić CO2 także w nocy.
![]() |
Przystosowanie anatomiczne liścia roślin typu C4: komórki epidermy – E nie zawierające chloroplastów, |
U roślin C4 przyswajanie dwutlenku węgla odbywa się dwóch etapach. Na początku fotosyntezy w komórkach mezofilu CO2 przyłączany zostaje do fosfofenolopirogronianu (PEP). Produktem tej reakcji jest szczawiooctan, który następnie jest redukowany do kwasu czterowęglowego