Pojęcie stopy bezrobocia jest wielkością statystyczną, która przedstawia wielkość bezrobocia w danym państwie. Oblicza się ją jako stosunek liczby osób pozostających bez pracy do liczby ludności aktywnej ekonomicznie (ogółu siły roboczej lub też osób w tzw. wieku produkcyjnym między 16 a 65 rokiem życia). Dane na temat liczby osób pozostających bez pracy to inaczej dane o osobach bezrobotnych zarejestrowanych (rejestracji dokonuje się w urzędzie pracy, jako element poszukiwania pracy).
Dane wykorzystywane przy liczeniu stopy bezrobocia nie odzwierciedlają prawdziwego obrazu zjawiska w danym kraju, są jedynymi dobrze dostępnymi danymi.
Przed rokiem 1989 r. trudno mówić o wartościach stopy bezrobocia, ponieważ oficjalnie mówiło się o tym, że w systemie centralnie planowanym bezrobocie nie istnieje. Od 1990 ujawnił się jednak jego poziom, który następnie wzrastał, osiągając ponad 20 procent w 2003 i 2004 r. Obecnie bezrobocie wynosi kilkanaście procent – w listopadzie 2013 r. wynosiło ono 13,2% (dane GUS).
Warto wiedzieć, że stopa bezrobocia w Polsce jest silnie zróżnicowana terytorialnie – są miejsca, gdzie wynosi ona zaledwie kilka procent (duże polskie miasta), są jednak i takie, gdzie stopa bezrobocia sięga kilkudziesięciu procent, co prowadzi do nasilenia wielu niekorzystnych społecznie zjawisk, w tym patologii społecznych.