Próbując opisać społeczeństwo kapitalistyczne, musimy odnieść się do społeczeństwa industrialnego, bowiem są one ze sobą ściśle powiązane. Część osób utożsamia ze sobą te dwa typy organizacji społeczeństw, warto jednak zauważyć, iż nie do końca są one tożsame. Dzieje się tak, ze względu na to, iż są one rozpatrywane trochę z innej perspektywy. Można uznać, że społeczeństwo industrialne jest fazą rozwoju społeczeństwa kapitalistycznego, mającą swój początek w momencie, kiedy odsetek ludności zatrudnionej w branżach pozarolniczych przekroczył 60%.
Społeczeństwo kapitalistyczne współdzieli wszystkie podstawowe cechy ze społeczeństwem industrialnym, jednak jego zalążki wyłoniły się znacznie wcześniej, bowiem już około XVI wieku. Podstawą tej formy organizacji społeczeństwa jest kapitalizm, czyli system ekonomiczny, który oparty jest na własności prywatnej i wolnej przedsiębiorczości. Anthony Giddens podaje następującą definicję kapitalizmu: „system wytwarzania dóbr, którego elementami są konkurencja rynkowa i urynkowienie siły roboczej”.
Koncepcję społeczeństwa kapitalistycznego zawdzięczamy Karolowi Marksowi – uznał on, iż współczesne mu społeczeństwa opierają się na gospodarce kapitalistycznej, w której kapitałem może być pieniądz albo maszyna, która jest obsługiwana przez zatrudnioną obcą siłę roboczą. Celem działalności gospodarczej jest uzyskanie nadwyżki produkcji, która z kolei przyniesie adekwatny zysk.
W tej koncepcji najważniejsze są skutki społeczne oparcia gospodarki na systemie kapitalistycznym, czyli wyraźny podział społeczeństwa na klasę posiadaczy (burżuazję), która dysponuje kapitałem oraz klasę robotniczą (proletariat), która jest tanią siłą roboczą dla tych pierwszych. Marks charakteryzował często te grupy również jako wyzyskiwaczy i wyzyskiwanych, między którymi panują wrogie stosunki – są to zatem grupy antagonistyczne. Zatem koncepcja społeczeństwa kapitalistycznego zakładała istnienie stałego konfliktu wewnątrzspołecznego, który ciągle narasta i dąży do znalezienia jakiej formy rozładowania, np. poprzez rewolucję proletariatu. Klasę pośrednią między nimi tworzą ludzie wolnych zawodów, urzędnicy oraz drobni wytwórcy.