Najczęstsze przyczyny współczesnych konfliktów zbrojnych to:
1. rywalizacja między krajami, które dążą do uzyskania i utrzymania dominacji w danym regionie;
2. zróżnicowanie etniczne i powiązane z nim zróżnicowanie religijne – konflikty zbrojne są często efektem separatystycznych dążeń grupy, która odbiega kulturowo i religijnie od dominującej w danym państwie większości;
3. podłoże historyczne, nierozwiązane (lub niewłaściwie rozwiązane) konflikty z przeszłości
4. nierównomierne występowanie surowców naturalnych w tym wody (np. konflikt w Sudanie, wojna w Zatoce Perskiej);
5. działalność terrorystyczna – przykładem może być wojna w Afganistanie;
6. spory graniczne (przyczyna ta jest bardzo charakterystyczna dla konfliktów w Afryce – wynika z przeszłości kolonialnej i sztucznego wyznaczania postkolonialnych granic. W Afryce bardzo rozpowszechnione są jednak także konflikty o podłożu etnicznym i inne). Przykładem takiego konfliktu jest konflikt między Erytreą i Etiopią.;
7. walka o władzę – np. między poszczególnymi grupami etnicznymi (konflikty w Liberii, Rwandzie), dążenie do realizacji własnych interesów przez poszczególne grupy
Warto podkreślić, że specyfika współczesnych konfliktów sprawia, iż nieraz trudno jest wyróżnić jedną, dominującą przyczynę konfliktu zbrojnego – najczęściej jest on wypadkową kilku wyróżnionych przyczyn, a także sprzyjających okoliczności dodatkowych (np. słabości rządu).