Partie nacjonalistyczne za podstawę swojej działalności uważają nacjonalizm, zgodnie z którym najważniejszą wartością jest naród, a interes osobisty obywatela musi być podporządkowany nadrzędnemu interesowi państwowemu, narodowemu.
Wzorem państwa jest dla nich państwo narodowe, w którym obywatele są silnie związani z pojęciem narodu i darzą je niezwykłym szacunkiem.
Partie nacjonalistyczne z reguły chcą państwa kierowanego przez silną, charyzmatyczna jednostkę, która będzie w stanie zadbać o dobro narodu. Zdarza się w związku z tym, iż promują także hasła egoizmu narodowego, szowinizmu, wyższości jednych narodów nad innymi, a nawet rasizmu.
Część partii nacjonalistycznych promuje ideę imperializmu narodowego, w skrajnych przypadkach popierają faszyzm czy nazizm.