Kryzys rodziny - definicja, przejawy. Czy możemy mówić o kryzysie współczesnej rodziny?

Od dłuższego czasu często można usłyszeć o tym, że współczesna rodzina przeżywa poważny kryzys. Socjolodzy alarmują, że w ostatnich latach znacznie rozluźniły się więzi między rodzicami i dziećmi. Dzieje się tak przede wszystkim ze względu na fakt, iż aktualny system gospodarczy i kryzys ekonomiczny wymuszają na dorosłych poświęcanie większości swojego czasu na pracę i zdobywanie podstawowych zasobów materialnych, niezbędnych do zapewnienia rodzinie korzystnych warunków bytowych. W tym przypadku kryzys rodziny przejawia się głównie na płaszczyźnie rozpadu podstawowych więzi łączących członków rodziny, a co za tym idzie powolnym zaniku tradycyjnych funkcji rodziny, np. socjalizacji. Coraz rzadziej rodzice mają czas, żeby przekazywać dziecku pewne wzorce zachowań, tradycje, normy społeczne, obecnie przy braku obecności rodziców, funkcję socjalizacyjną przejmują inne jednostki lub instytucje, np. żłobki, opiekunki do dzieci.

To jednak nie jedyny przejaw rodzącego się kryzysu rodziny. Przestaje ona coraz częściej również wypełniać swoją podstawową funkcję, czyli prokreację. Liczba urodzeń jest w ostatnich latach bardzo niska. Znaczna część małżeństw nie decyduje się na dziecko bądź posiada tylko jedno. Spowodowane jest to w dużej mierze rozszerzającą się emancypacją kobiet, która przeważnie wiąże się z faktem, iż kobiety zanim urodzą dziecko pragną zrealizować się zawodowo, zdobyć wykształcenie lub karierę, automatycznie odkładając kwestię posiadania potomstwa na dalszy plan, a także zwiększeniem się kosztów wychowania dziecka, przez co część osób dochodzi do przekonania, że nie posiada odpowiedniego zabezpieczenia materialnego, do zapewnienia dziecku godziwych warunków rozwoju. Zaobserwować można również coraz więcej przypadków bezpłodności wśród małżonków, przez co długi czas (lub wcale) nie mogą oni spłodzić potomka.

Poważne zagrożenie dla instytucji rodziny stanowi również stały wzrost liczby rozwodów oraz zmniejszanie się liczby zawieranych małżeństw. W przypadku rozwodów za główną przyczynę socjologowie podają zdradę małżeńską, w dalszej kolejności zaś zwiększenie się skali zjawisk patologicznych (np. alkoholizm, narkomania, przemoc domowa) oraz rozluźnienie się więzi małżeńskich. Lawinowo rosnąca liczba separacji i rozwodów świadczy także o swobodniejszym albo mniej odpowiedzialnym podejściu do instytucji małżeństwa, nie zawsze jest ono uznawane za związek do końca życia. U podłoża zdrad małżeńskich leżą także: płytkość relacji wiążących małżonków, zaniedbanie ze strony któregoś z partnerów (np. spowodowane licznymi obowiązkami w pracy i brakiem czasu na życie rodzinne), a często także pośpiech i brak głębszej refleksji przed ślubem, kiedy np. główną przyczyną zawarcia związku jest nieplanowane zajście kobiety w ciążę. Jednocześnie rośnie popularność związków nieformalnych,tj. konkubinatu czy tzw. życie na kocią łapę. Pary widząc problemy małżeństw i częsty ich rozpad nie decydują się na zawarcie związku małżeńskiego, ale wybierają wspólne życie, ale nie usankcjonowane prawnie.

Warto tutaj również wspomnieć o znacznym wzroście występowania rodzin niepełnych, czy to z powodu rozwodu - czy decyzji o nie wchodzeniu w związek małżeński, czy wreszcie porzuceniu rodziny przez jedną ze stron. W ciągu kilku ostatnich lat obserwujemy m.in. zjawisko rodzin niepełnych, ale tylko w wymiarze nieformalnym – dzieje się tak np. kiedy jeden z rodziców wyjeżdża zagranicę na dłuższy okres w poszukiwaniu pracy, wówczas, mimo iż formalnie rodzina jest pełna, to realnie przez wiele lat może występować dysfunkcja tej rodziny.

Jak widać wiele przejawów świadczy o tym, że realnie mamy do czynienia z pewnego rodzaju kryzysem rodziny, rozpadem tradycyjnego jej modelu i funkcji, które spełniała przez wiele stuleci. Trudno jednoznacznie ocenić czy jest to oznaka ewolucji formy rodziny czy jej rzeczywistego upadku. Jedno jest pewne – zmiany te negatywnie odbijają się na kondycji psychicznej młodych pokoleń.

Polecamy również:

  • Rodzaje i typy rodzin (rodzina nuklearna, wielopokoleniowa)

    W ciągu XX wieku nastąpiły duże zmiany w modelu rodziny, powstają ich nowe rodzaje, zaś zanikają stare. Współcześnie w społeczeństwie dominuje model rodziny nuklearnej, natomiast jeszcze do niedawna powszechnie spotykanym modelem rodziny była rodzina wielopokoleniowa. Rodzina wielopokoleniowa oraz nuklearna... Więcej »

  • Funkcje rodziny - WOS

    Jak można zdefiniować rodzinę? Jakie wyróżnia się funkcje rodziny i o co w nich dokładnie chodzi? Poniżej odpowiadamy na te pytania. Sprawdź swoją wiedzę przed klasówką! Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 2 =
Ostatnio komentowane
ss
• 2025-02-04 15:03:47
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59