Od rozpoczęcia wielkich przemian politycznych przełomu lat 80. i 90. XX wieku możemy zaobserwować dynamiczny rozwój różnego rodzaju partii i ugrupowań, który po upływie około 15 lat nieco ustabilizował się, tworząc stosunkowo wyrównany (2014 r.) układ sił dwóch partii oraz kilku mniej znaczących ugrupowań, istotnych z punktu widzenia tworzenia koalicji.
Rozwój bardzo dużej ilości partii po roku 1989 w Polsce był związany z długoletnim monopolem na władzę Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej oraz jej dwóch partii satelickich – Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego oraz Stronnictwa Demokratycznego. Panował wówczas zakaz tworzenia ugrupowań nie tylko opozycyjnych, ale także jakichkolwiek ugrupowań alternatywnych wobec panującego systemu. Po uwolnieniu możliwości tworzenia nowych partii powstało więc bardzo dużo ugrupowań, w tym również tak dziwne jak Polska Partia Przyjaciół Piwa – Polacy czuli wówczas potrzebę zrzeszania się, a do pierwszych wolnych wyborów parlamentarnych (1991 r.) startowało prawie 30 komitetów wyborczych (co wywołało potrzebę wprowadzenia w późniejszych wyborach 5% progu wyborczego).
Rozwój partii politycznych w Polsce sięga jednak czasów znacznie wcześniejszych – XIX wieku, przełomu wieków i lat dwudziestolecia międzywojennego, kiedy to kształtowały się ugrupowania, które w dużej mierze oddziaływały na kolejne dziesięciolecia rozwoju kraju. Duże znaczenie należy przypisać partiom ludowym, a także socjalistycznym, narodowym i innym, które pierwsze uczyły Polaków zasad działania demokracji (jej zalet i wad), nie należy jednak zapominać o tych najwcześniejszych partiach, których głównym celem było polityczne dążenie do odzyskania przez Polskę niepodległości. Pierwsze ugrupowania (często w sposób konspiracyjny) rozwijały się przede wszystkim w zaborze austriackim i rosyjskim – miały one istotny wpływ na odrodzenie Rzeczpospolitej Polskiej w 1918 r.
Warto wiedzieć, że do pierwszych polskich partii – które następnie wywarły znaczący wpływ na historię kraju – należała Polska Partia Socjalistyczna (PPS) z Józefem Piłsudskim i Ignacym Daszyńskim, Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne (z Romanem Dmowskim), a także Polskie Stronnictwo Ludowe (z Wincentym Witosem na czele).