Awangarda Lubelska – program

Awangarda Lubelska nie miała wspólnego programu poetyckiego, jednak zasadnicze założenia, które oddziałały na wszystkich przedstawicieli wyłożył Józef Czechowicz w artykule „Deklaracja praw artysty” (1935). Poeta odcinał się zarówno od prozaizmu Skamandra, jak i idei postępu w sztuce Awangardy Krakowskiej. Najważniejszą kwestią było tu natomiast uprawianie poezji jako narzędzia odkrywającego metafizyczną strukturę bytu. Stąd Czechowicz dużą rolę przyznawał fantazji, wyobraźni i symbolom, natomiast negował mimetyzm i realizm.

Program ten opierał się zatem na inspiracjach romantycznych i surrealistycznych. W takim duchu tworzył Czechowicz swoje dzieło, na które złożyło się siedem oryginalnych, wybitnych tomów poezji. Świat przedstawiony jego wierszy tworzyła najczęściej prowincja: wieś, małe miasteczko, a więc w przeciwieństwie do przedstawicieli Awangardy Krakowskiej, nie interesowało poety wielkie miasto jako symbol nowoczesnej cywilizacji.

Z kolei poezja Józefa Łobodowskiego („Rozmowa z ojczyzną” 1935, „Demonom nocy” 1936) tematycznie koncentrował się wokół mitu Ukrainy i jej tragicznej, krwawej historii, zwłaszcza bratobójczych walk. Wiersze te, najczęściej katastroficzne, były pełne patosu i lęku. Można w nich odnaleźć akcenty historiozoficzne i mityczne.