Chimeny. Coraz bardziej kruszy to opór panny, która nadal obstaje przy poczuciu obowiązku pomszczenia ojca, choć nawet Królewna przekonuje ją, że w oczach społeczeństwa owa powinność została już wypełniona: wybawiwszy Kastylię od Maurów Roderyk powetował państwu stratę mężnego wodza w osobie Gomesa. W uznaniu jego zasług Król ustanawia go władcą Toledo i Granady, nazywając Roderyka – za pojmanymi królami mauretańskimi – Cydem.
Chimena przybywa po raz kolejny prosić o wymierzenia kary za zabójstwo jej ojca, na co Król wysuwa sugestię, iż Roderyk zginął w boju. Dramatyczna reakcja panny staje się ostatecznym dowodem na jej nieugaszoną miłość, jednak dowiedziawszy się prawdy Chimena otwarcie wzywa do pojedynkowania się w jej imieniu, oferując temu, który pomści śmierć jej ojca swoją rękę. Do wypełnienia tego zadania zgłasza się zakochany w niej Sankty, Król zaś zarządza, iż w takim razie Chimena zostanie żoną zwycięzcy pojedynku.
AKT V
Tuż przed pojedynkiem Roderyk przychodzi pożegnać się z Chimeną wyjawiając jej, że zamierza oddać Sanktemu zwycięstwo bez walki. Chimena ze wstydem rozkazuje mu wtedy wygrać pojedynek, nie chce bowiem wychodzić za Sanktego. Tymczasem Królewna zwierza się Leonorze, iż tym bardziej pała miłością do Roderyka teraz, gdy przez swoje zwycięstwa i tytuł Cyda stał się godnym jej ręki, nie widzi jednak szans na przeszkodzenie miłości, której nawet zabicie Gomesa nie potrafiło zniweczyć. Tymczasem Sankty przybywa do domu Chimeny, wyzwalając rzewne, dramatyczne wyznanie niepokonanej miłości do Roderyka z ust panny przekonanej o jego śmierci. Pojawia się Król, który znów uspokaja Chimenę objaśnieniem, że do pojedynku nie doszło, ponieważ Roderyk nie chciał przelewać krwi Sanktego; uznaje pomstę Chimeny za dokonaną przez tak długie upieranie się przy śmierci ukochanego i radzi, by wyzbyła się oporów i pomyślała nareszcie o sobie, wychodząc za Roderyka. Aby dać Chimenie czas na żałobę Król wysyła Cyda na rok na wojnę przeciw Maurom, w której waleczny młodzieniec z pewnością wielce przysłuży się ojczyźnie i pomnoży swoją sławę.
Plan wydarzeń
1. Planowanie małżeństwa Chimeny i Roderyka jako idealnego połączenia dwóch wsławionych w Kastylii rodów, a jednocześnie spełnienia szczerej miłości młodych.
2. Miłość Królewny do Roderyka – niemożliwa do spełnienia przez różnicę stanów.
3. Obrady na królewskim dworze, po których niespodziewanie marszałkiem królewicza mianowany zostaje Diego.
4. Gomes wymierza Diegowi policzek.
5. W akcie obrony rodzicielskiego honoru Roderyk wyzywa Gomesa na pojedynek i niespodziewanie wygrywa, uśmiercając swego adwersarza.
6. Chimena prosi Króla o ukaranie zabójcy jej ojca, czego wymaga od niej obowiązek wobec własnego rodu, nie potrafi jednak przestać kochać Roderyka i potajemnie mu sprzyjać.
7. Za poradą ojca Roderyk udaje się na wojnę z Maurami, w której wsławi się wielkim męstwem i wodzowskim kunsztem; w nagrodę otrzymuje od Króla tytuł Cyda (władcy) Toledo i Granady.
8. Chimena nadal domaga się pomszczenia ojca, oferując ostatecznie swą rękę temu, kto podejmie się owego wyzwania; zgłasza się zakochany w pannie Sankty.
9. Król zarządza, iż zwycięzca pojedynku pojmie Chimenę za żonę.
10. Roderyk wyjawia Chimenie, że zamierza poddać się Sanktemu bez walki, ukochana odwodzi go jednak od tego zamiaru.
11. Roderyk rezygnuje z pojedynku, pragnąc oszczędzić życie Sanktego.
12. Król tłumaczy Chimenie, że jej obowiązek wobec ojca został już spełniony przez stanowcze obstawanie przy zemście kosztem własnego szczęścia – teraz młodzi powinni pomyśleć o sobie.
13. Król wysyła Roderyka na wojnę z Maurami, by dać Chimenie czas na żałobę i związać kochanków więzami małżeńskimi po rocznym rozstaniu.
