Biografia
Filozof urodził się 9 maja 1883 roku w Madrycie, w rodzinie redaktora liberalnego hiszpańskiego pisma. Pierwsze nauki pobierał w Maladze u jezuitów i w Salamance. Studiował w Madrycie prawo i filozofię. Tytuł doktora uzyskał w 1908 roku. Rozpoczął karierę pisarską i publicystyczną, a następnie udał się na studia do Niemiec – okres ten wywarł największy wpływ na jego myśl. W Niemczech odnalazł inspiratorów i patronów swojej twórczości, byli to m.in. Paul Natorp czy Georg Simmel.
Gdy eseista powrócił do Hiszpanii, zaczął wykładać logikę w Wyższej Szkole Nauczycielskiej, a w 1910 roku objął kierownictwo katedry metafizyki na madryckim uniwersytecie. Pisarz zajmował się również działalnością translatorską i wydawniczą (założył wiele czasopism literackich i filozoficznych).
Jose Ortega nie ukrywał swoich republikańskich poglądów – posiadał spory autorytet społeczny i wykorzystywał go by zwalczać faszyzm. Po hiszpańskiej wojnie domowej wyjechał z kraju do Holandii, Argentyny, Francji i w końcu Portugalii. Filozof zmarł 18 października 1955 roku, do końca zajmując się już wyłącznie działalnością naukową.
Książki
Swój najgłośniejszy esej pt. Adam w Raju Ortega wydał w 1910 roku. Jego filozofia miała swoje źródła w dwóch zasadniczych przekonaniach: rzeczy są możliwe do poznania tylko dzięki racjonalnym narzędziom oraz nasze jednostkowe życie jest tylko małym fragmentem całości problemu życia świata. Jest autorem rozpraw o Freudzie, Husserlu, Kancie czy Goethem.
Wybrane dzieła filozofa przełożone na język polski:
Medytacje o „Don Kichocie” 2008
Dehumanizacja sztuki i inne eseje 1980
Ewolucja teorii dedukcyjnej. Pojęcie zasady u Leibniza 1958
Rozmyślania o Europie 1960
Velazquez i Goya 1950
José Ortega y Gasset / www.wikipdia.org.pl |