Danusia Jurandówna jest, obok Jagienki Zychównej, najważniejszą postacią kobiecą w „Krzyżakach” Henryka Sienkiewicza. Córka Juranda ze Spychowa – wspaniałego rycerza – szybko utraciła matkę (zginęła podczas krzyżackiego najazdu na Złotoryję) i wychowywała się na dworze księżnej Anny Danuty. W otoczeniu tym cieszyła się wielką sympatią, którą zawdzięczała nie tylko swojej urodzie, ale także talentowi muzycznemu i wspaniałym cechom charakteru.
Danusia jest młodą dziewczyną – ma zaledwie około 12 lat. To drobna istotka, której wdzięczną twarz okalają wspaniałe złote włosy. Kiedy Zbyszko widzi ją po raz pierwszy, ma na sobie delikatną sukienkę niebieskiego koloru oraz czerwone trzewiki. Często pokazuje się z lutnią, gdyż potrafi wspaniale śpiewać, czym umila czas całemu dworowi.
Młodemu rycerzowi z Bogdańca Danusia jawi się jako postać niemal anielska – w myślach Zbyszko przyrównywał ją do figurek, jakie oglądał w kościołach. Subtelna, urodziwa, jakby ledwo stąpająca po powierzchni ziemi, szybko zdobywa jego serce. Dużą rolę odgrywa tutaj wspomniany już talent muzyczny – gdy słuchało się śpiewu Danusi, trudno było pozostać obojętnym na jej niekłamane wdzięki.
Młoda bohaterka, chociaż
