Znaczenie bitwy warszawskiej (1920) dla Polski i Europy

W sierpniu 1920, w krytycznym, jak wydawało się momencie wojny polsko – bolszewickiej wojska polskie niespodziewanie zatrzymały, później zaś rozbiły atakującą Warszawę armię Tuchaczewskiego. Zwycięstwo to stało się punktem zwrotnym dla całej wojny. Od czasu klęski warszawskiej siły bolszewickie, dotąd przekonane o swoim zwycięstwie, zaczeły się załamywać. W szeregi Armii Czerwonej zaczął wkradać się chaos, z kolei polskim dowódcom udało się iść za ciosem i zmuszać Rosjan do coraz to nowych odwrotów. W rezultacie druga połowa 1920 to okres ciągłej ofensywy polskiej, która w momencie rozpoczęcia rozmów pokojowych znajdowała się w okolicach Mińska.

Zwycięstwo w bitwie warszawskiej uratowało Polskę przed podzieleniem losu Gruzji i Ukrainy, które po zwycięstwie bolszewików zamieniono w marionetkowe państwa, a wkrótce potem wcielono do nowo sformowanego ZSRR. Tym samym Polacy obronili swoją świeżo odzyskaną wolność.

Zwycięstwo to miało także znaczenie dla kariery politycznej marszałka Józefa Piłsudskiego. Mit zwycięskiego obrońcy Warszawy spowodował jeszcze większy szacunek, jakim obdarzano tą i tak bardzo znaną postać. Przeciwnicy Piłsudskiego z kolei starali się (skądinąd dosyć słusznie) umniejszyć rolę Marszałka w wygraniu bitwy, wskazując na zasługi sztabu, a także francuskich oficerów doradzających Piłsudskiemu.

Skutki zwycięstwa nad wojskami bolszewickimi miały także duże znaczenie dla Europy. Istniało całkiem realne zagrożenie, że w razie wcielenia Polski do orbity wpływów radzieckich w Niemczech doszłoby do kolejnej rewolucji komunistycznej w Niemczech, gdzie komuniści cieszyli się ciągle wysokim poparciem. Przejęcie władzy w Niemczech przez „czerwonych” doprowadziłoby niewątpliwie do eksportu rewolucji na inne kraje. Pozostaje tylko spekulacja, czy osłabione Francja i Wielka Brytania byłyby w stanie zatrzymać dalszy pochód bolszewickich armii...