14 punktów Wilsona - treść, znaczenie, historia

W połowie roku 1917 Stany Zjednoczone Ameryki dołączyły do grona światowych potęg zaangażowanych w trwającą już od trzech lat wojnę na kontynencie europejskim. Prezydent Stanów Zjednoczonych, Woodrow Wilson, wciągnął Stany do wojny dopiero po długich przygotowaniach opinii publicznej, nawet wtedy jednak argumentując zaangażowanie się USA w wojnę potrzebą zapobieżenia dalszemu rozlewowi krwi. Wilson wprowadził Stany Zjednoczone w wojnę proponując zwaśnionym stronom swój własny program pokojowy, który miał stanowić podstawę przyszłego porządku na świecie.

14 punktów Wilsona zostało po raz pierwszy przedstawionych na posiedzeniu Kongresu amerykańskiego, 8.01.1918 roku. Wilson przedstawił wtedy swoje 14 punktów jako wytyczne, które pozwolą w przyszłości na opracowanie trwałego pokoju i rozwiązanie najbardziej palących problemów polityki międzynarodowej.

 

Punkt    Dotyczył...
1 Jawności dyplomacji
2 Wolności na morzach
3 Wolności handlu
4 Redukcji zbrojeń
5 Rozwiązania problemów kolonialnych na mocy ugody międzynarodowej
6 Pozostawienia Rosji swobody decydowania o swoim ustroju
7 Niepodległości Belgii
8 Odzyskania Alzacji i Lotaryngii przez Francję
9 Korekty granic Austro - Węgier i Włoch pod względem narodowym
10 Autonomicznego (ale nie - niepodległego) rozwoju mniejszości narodowych w Austro - Węgrzech
11 Niepodległości i uregulowania konfliktów państw bałkańskich
12 Autonomia dla różnych narodowości Imperium Osmańskiego
13 powstania niepodległego państwa polskiego
14 Utworzenia międzynarodowej organizacji zajmującej się utrzymaniem pokoju

 

Punkty Wilsona stały się w późniejszym czasie swoistym symbolem, mimo że wiele z nich nie zostało nigdy zrealizowanych. Stanowiły one punkt wyjścia dla negocjacji pokojowych w roku 1918 i 1919, nie zawsze jednak były realizowane tak, jak chciałby tego sam Wilson. Nie przewidział on też gwałtownych zmian, jakie nastaną w Europie po I wojnie światowej, stąd też niektóre z jego punktów zdezauktualizowały się z czasem. Należy jednak pamiętać o roli, jaką owa deklaracja miała w oczach ówczesnych walczących stron.

Polecamy również:

  • Woodrow Wilson - biografia, polityka, dokonania

    Thomas Woodrow Wilson urodził się 28.12.1856 roku w Staunton, na terenie Stanów Zjednoczonych. Pochodził z rodziny o szkockich korzeniach, głęboko wierzącej (ojciec był pastorem). Studiował na uniwersytecie w Baltimore i Princeton, później zaś poświęcił się karierze naukowej. Jej zwieńczeniem było... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 3 =
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01