Tereny podmokłe (albo mokradło, czy bagno) są to obszary o płytkim poziomie wód gruntowych (mniej niż 1 m), okresowo lub stale podtopione wodą z powodu utrudnionego odpływu wód powierzchniowych.
W bagnach w wyniku procesów humifikacji martwej materii organicznej w warunkach ograniczonego dostępu tlenu tworzy się torf. Stąd często, chociaż błędnie pojęcie torfowisko traktowane jest jako synonim pojęcia bagno.
Bagna tworzą się we wszystkich strefach klimatycznych świata. Największe przestrzenie zajmują na obszarach pokrytych wieloletnią zmarzliną, nadtapiającej się latem przy powierzchni ziemi (Syberia i północna Kanada) i w obszarach z klimatem równikowym wilgotnym. W tych obszarach i poza nimi najlepsze warunki dla ich rozwoju występują w obniżeniach terenowych: w dolinach i deltach dużych rzek, na pojezierzach, płaskich obszarach bezodpływowych, w nieckach krasowych. Mogą też również rozwijać się u podnóża stoków, w obrębie osuwisk i na płaskich wierzchowinach w górach (np. w Karkonoszach) oraz w obszarach nadmorskich (np. w odciętych zatokach morskich).
Dawniej w Europie bagna zajmowały znaczne obszary. W wyniku przekształcania naturalnych mokradeł w pastwiska i zmienianiu podmokłych łąk w pola orne (od Średniowiecza), prowadzenia odwadniających melioracji (od XIX w.) oraz gospodarczego użytkowania torfu ich powierzchnia znacznie się zmniejszyła. Mokradła naturalne i odwodnione zajmują obecnie około 14% powierzchni Polski. Najwięcej występuje ich w Polsce Środkowej, Północnej i Wschodniej.
Biebrza - mokradła; autor: Wojsyl (04.2006), źródło: wikipedia.org |