Skały osadowe powstały poprzez nagromadzenie/osadzenie się (sedymentację) zwięzłych lub luźnych utworów w basenach sedymentacyjnych na lądzie lub w oceanach. W ich tworzeniu odgrywają dużą rolę 3 procesy: wietrzenie (powstaje materiał, który później osadza się), sedymentacja, diageneza (przekształcenie skały luźnej w litą przez zlepianie ziaren spoiwem: krzemianowym, węglanowym lub żelazistym). W skałach luźnych minerały są luźno umieszczone obok siebie, a w skałach zwięzłych są ze sobą sklejone (np. glina). Jeśli są połączone silnie mówimy o skalach litych.
Rodzaje skał osadowych
-skały okruchowe, powstałe z nagromadzonego materiału pochodzącego z rozkruszenia wcześniejszych skał, materiał ten może być osadzony przez: wodę, wiatr, lub lód; osadzony materiał może mieć różną wielkość (np. o rozmiarach iłu, ale też żwiru), w różnym stopniu może też być poddany lityfikacji (przekształceniu ze skały luźnej w litą na skutek przepojenia krzemionką); skała złożona z najdrobniejszego materiału to muł, po diagenezie to mułowiec, skała złożona z materiału drobnookruchowego to ił, po diagenezie to iłowiec, skała średniookruchowa luźna to piasek, a po diagenezie to piaskowiec, grubooruchowe skały luźne to gruz lub żwir, z których po diagenezie powstaje brekcja (kanciaste odłamki skalne wśród materiału drobnego) i zlepieńce (obtoczone odłamki skalne wśród materiału drobnego);
 |
| Wnętrze czerwonego piaskowca w Kanionie Antylopy, Arizona; autor: Moondigger (16.04.2005), źródło: wikipedia.org |
- skały pochodzenia organicznego, powstałe przez nagromadzenie szczątków organicznych, takie jak: niektóre wapienie (wapień rafowy, wapień muszlowy i in.), kreda (ze szkieletów kokolitów i otwornic), niektóre fosforyty (z kości i odchodów zwierząt), oraz węgle kopalne;
- skały pochodzenia chemicznego, powstałe przez wytrącenie się i krystalizację minerałów z roztworów wodnych, należą do nich: niektóre wapienie (np. trawertyn) i fosforyty, anhydryty i gipsy (złożone z siarczanu wapnia), sól kamienna (halit), sole potasowe i magnezowe;
- skały powstałe na skutek wietrzenia na miejscu, np. lateryt (złożony głównie z tlenków żelaza i glinu) lub boksyt (głównie wodorotlenek glinu).
Pośrednią skałą między skalami magmowymi a osadowymi są skały piroklastyczne, powstałe przez osadzenie w trakcie erupcji wulkanicznej materiału stałego wyrzuconego przez wulkan, przykład – tufy.