Szybkość średnia i szybkość chwilowa

Szybkość to jedna z podstawowych wielkości opisujących ruch informująca tempie pokonywania danej drogi. Ponieważ droga jest wielkością skalarną, to szybkość również musi być skalarem. W fizyce wyróżnia się szybkości średnią i chwilową.

Szybkość średnia jest to stosunek całkowitej drogi (s) pokonanej przez ciało do całkowitego czasu (t) trwania ruchu:

\( v _{sr} = \frac{\Delt s}{\Delta t} \)

Im krótszy jest czas w którym została pokonana dana droga, tym szybkość jest większa lub inaczej im dłuższy odcinek drogi zostanie pokonany w danym czasie, tym szybkość jest również większa.

Szybkość chwilowa to szybkość ciała w bardzo krótkim przedziale czasu. Definiuje się ją jako granicę z ilorazu przebytej drogi do czasu przy Δt dążącym do 0 sekund.

\(v= \lim_{\Delta t \to0 } \frac{\Delta s}{\Delta t} \)

Szybkość chwilową pokazują np. prędkościomierze w samochodach.
Podstawową jednostką szybkości w układzie SI jest m/s.

Szybkość średnia i chwilowa - przykład.

Odległość pomiędzy dwoma miejscowościami wynosi 216km. Z jaką średnią szybkością (w metrach na sekundę) powinien poruszać się pociąg aby czas podróży wynosił 4 godziny? Czy szybkość chwilowa pociągu musi być zawsze równa jego szybkości średniej?

Dane:                            Szukane
Δs = 216km                    \(v _{sr} \)=?    
t = 4h

Rozwiązanie:

\(v _{sr} = \frac{\Delta s}{\Delta t} \)

\(v _{sr}= \frac{216km}{4h}=54 \frac{km}{h}=54 \frac{1000m}{3600s} =15 \frac{m}{s} \)

Szybkość chwilowa pociągu nie jest zawsze równa jego szybkości średniej, gdyż pociągi często zmieniają swoją szybkość (hamują, przyspieszają, zatrzymują się na stacjach).

Polecamy również:

  • Definicja ruchu

    Ruch to zmiana położenia ciała względem określonego układu odniesienia, którym może być dowolne inne ciało, układ ciał lub matematyczny twór jakim jest układ współrzędnych. Więcej »

  • Względność ruchu

    Ruch jest pojęciem względnym ponieważ jego opis zależy od wcześniej wybranego układu odniesienia. W różnych układach opis tego samego ruchu może wyglądać inaczej. Więcej »

  • Tor ruchu, droga i przemieszczenie

    Tor ruchu jest zbiorem wszystkich kolejnych punktów w których przebywało ciało będące w ruchu. Przykładem toru ruchu może być ślad pozostawiony przez płozy sań na śniegu lub strumień spalin wyrzucanych przez silniki lecącego samolotu. Więcej »

  • Prędkość średnia i prędkość chwilowa

    Prędkość w przeciwieństwie do szybkości jest wielkością wektorową tzn. obok wartości posiada jeszcze kierunek i zwrot. Więcej »

  • Przyspieszenie średnie i przyspieszenie chwilowe

    Przyspieszenie (a) jest wielkością wektorową, która występuje tylko w tych ruchach, w których wektor prędkości ciała ulega zmianie. Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 1 + 3 =
Grzes
2021-12-17 20:11:04
Bzdury. Definiujesz prędkość, a piszesz o szybkości. To nie są te same pojęcia
Ostatnio komentowane
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59