Nośniki oddziaływań, zwane również cząstkami pośredniczącymi, stanowią trzecią i ostatnią grupę cząstek Modelu Standardowego. Są to cząstki elementarne, które nie budują materii, a jedynie przenoszą oddziaływania pomiędzy kwarkami i leptonami.
W przyrodzie występują cztery fundamentalne oddziaływania. Są to: oddziaływanie grawitacyjne, elektromagnetyczne, słabe i silne. Każde z wymienionych oddziaływań przenoszone jest przez inne rodzaje cząstek.
Oddziaływanie grawitacyjne przenoszone jest najprawdopodobniej przez cząstkę o nazwie grawiton. Jednak obecnie nie ma dowodów na jej istnienie.
Oddziaływanie elektromagnetyczne przenoszą fotony, które pozbawione są masy oraz ładunku elektrycznego. Oddziaływanie słabe, któremu podlegają leptony przenoszą trzy cząstki o symbolach W-, W+ oraz Z0 – są to tzw. bozony pośredniczące. Ostanie oddziaływanie, któremu podlegają kwarki przenoszone jest za pośrednictwem ośmiu gluonów.
W tabeli przedstawiono nazwy oraz niektóre właściwości nośników oddziaływań.
|
Rodzaj oddziaływania. |
Nośnik oddziaływania |
Ładunek elektryczny |
Masa [kg] |
|
Grawitacyjne |
Grawiton ? |
? |
? |
|
Elektromagnetyczne |
Foton |
0 |
0 |
|
Słabe |
Bozony W+, W-, Z0 |
±1, 0 |
~14-16·10-28 |
|
Silne |
Gluony |
0 |
0 |
Współczesna fizyka dąży do zunifikowania wszystkich oddziaływań podstawowych. Przypuszcza się, że w chwili Wielkiego Wybuchu istniał tylko jeden rodzaj oddziaływania, który dał początek wszystkim obecnie istniejącym. Prace teoretyczne trwają.