Cząstki elementarne, zwane również fundamentalnymi, są tworami nie posiadającymi żadnej wewnętrznej struktury.
W myśl przytoczonej definicji są to obiekty, których nie da się już podzielić na mniejsze elementy. Są to więc cząstki będące podstawowym budulcem materii.
Pojęcie cząstki elementarnej pojawiło się w latach 1930-1935 i oznaczało wówczas cztery rodzaje cząstek tj.: elektron, proton, neutron i foton. Dziś wiemy, że cząstek elementarnych jest znacznie więcej, zatem pojęcie cząstki elementarnej jest mało precyzyjne, gdyż odzwierciedla ono jedynie aktualny stan wiedzy i możliwości eksperymentalne człowieka.
Cząstki uważane obecnie za elementarne mogą mieć w istocie wewnętrzną strukturę, której wyodrębnienie wymaga użycia energii znacznie wykraczających poza obecne możliwości akceleratorów.