Pierwsza zasada dynamiki Newtona tłumaczy, kiedy możliwy jest spoczynek ciała lub ruch jednostajny prostoliniowy. Możliwe jest to tylko wtedy, gdy wypadkowa siła działająca na ciało jest równa zero.
Zasadę tą najprościej można sformułować następująco:
„Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub wypadkowa wszystkich sił jest równa zero, to nie może zmienić się wektor prędkości ciała, czyli nie może ono przyspieszyć, zwolnić, ani zmienić kierunku ruchu.”
Jeśli ciało spoczywa to dalej będzie spoczywać, natomiast jeżeli się porusza to będzie kontynuować swój ruch wzdłuż tej samej prostej z tą samą prędkością.
I zasada dynamiki - przykład 1.
Samochód porusza się po linii prostej ze stałą prędkością. Ile wynoszą siły oporu (Fop) jeżeli siła ciągu silnika F = 1500N?
Rys. Monika Pilch
Ponieważ jest to ruch jednostajny prostoliniowy to zgodnie z I zasadą dynamiki siły działające na samochód muszą się równoważyć tj. siła ciągu jest równoważona przez siły oporu:
\(F _{op} =F=1500N\)
I zasada dynamiki - przykład 2.
Na rysunkach przedstawiono siły działające na pewne ciało. Jaką dodatkową trzecią siłę należy przyłożyć, aby ciało pozostało w spoczynku?
a)
W tej sytuacji wektory są skierowane przeciwnie, więc wypadkowa siła działająca na ciało jest równa:
\(F _{w} =F _{1} -F _{2}=10N-6N=4N \)
Aby zrównoważyć siłę wypadkową należy przyłożyć siłę skierowaną w lewo o wartości 4N.
b)
W tej sytuacji siły nie leżą na tej samej prostej więc aby znaleźć kierunek i wartość siły wypadkowej należy się posłużyć np. metodą równoległoboku, która została przedstawiona poniżej.
Z końca wektora F1 poprowadzono prostą równoległą do wektora F2 oraz z końca wektora F2 poprowadzono prostą równoległą do wektora F1. Miejsce przecięcia się tych prosty jest końcem wektora siły wypadkowej – Fw. Aby znaleźć wartość siły wypadkowej należy posłużyć się twierdzeniem Pitagorasa:
\(F _{w }=\sqrt{F _{1} ^{2} +F _{2} ^{2} } = \sqrt{9N ^{2}+16N ^{2} } =25N\)
Dodatkowa siła jaką należy przyłożyć, aby ciało pozostało w spoczynku musi więc mieć wartość 25N i musi być skierowana przeciwnie do siły wypadkowej.