Nieinercjalne układy odniesienia, to układy poruszające się z niezerowym przyspieszeniem względem układu inercjalnego (czyli układu spoczywającego lub poruszającego się ruchem jednostajnym prostoliniowym).
W układach nieinercjalnych zasady dynamiki nie są spełnione, można je jednak stosować przy założeniu istnienia pozornej siły zwanej siłą bezwładności. Siły bezwładności nie są związane z oddziaływaniem innych ciał, lecz są one efektem przyspieszenia układu.
Kierunek siły bezwładności jest zawsze przeciwny do przyspieszenia układu odniesienia, a jej wartość jest równa:
\(F _{b}=ma \) gdzie: m – masa ciała, a - przyspieszenie
Aby to lepiej zrozumieć przeanalizujmy poniższy przykład.
Samochód rusza z miejsca więc jego przyspieszenie (a) jest skierowane zgodnie z kierunkiem ruchu. Podczas przyspieszania ciało kierowcy jest „wciskane” w fotel. Dzieje się tak dlatego, że taki przyspieszający samochód jest układem nieinercjalnym, a więc na ciało kierowcy działa pozorna siła bezwładności (Fb) skierowana przeciwnie do przyspieszenia pojazdu. Siła działająca na kierowcę jest tym większa, im przyspieszenie samochodu jest większe.
![]()
Rys. Monika Pilch
Gdy samochód hamuje jego przyspieszenie skierowane jest przeciwnie do kierunku ruchu. W tym przypadku ciało kierowcy „chce” jak gdyby wylecieć przez przednią szybę pojazdu. Dzieje się tak dlatego, że pozorna siła bezwładności jest skierowana przeciwnie niż przyspieszenie pojazdu.
![]()
Rys. Monika Pilch