Bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium latum) to najdłuższy (3-20 m) z pośród tasiemców pasożytujących u człowieka. Zbudowany jest ze skoleksu (główki) zaopatrzonego w bruzdy przyssawkowe (czepne) oraz licznych członów (nawet do 3000). 20% pierwszych członów jest jałowa, pozostałe zawierają macicę wraz z jajami.
Człony bruzdogłowca szerokiego |
Bruzdogłowiec szeroki - żywiciele, choroby
W cyklu rozwojowym tego tasiemca występuje dwóch żywicieli pośrednich (pierwszym jest skorupiak, a drugim ryba kostnoszkieletowa). Żywicielem ostatecznym jest ssak np. kot. Również człowiek może stać się żywicielem tasiemca. Do zarażenia dochodzi w wyniku spożycia zainfekowanych ryb i ich jaj (ikry). Bruzdogłowiec wywołuje chorobę zwaną difylobatriozą, która w Polce jest rzadko spotykana wśród ludzi (natomiast ssaki i ptaki rybożerne są często zarażone). Objawami klinicznymi tej choroby są: bóle głowy i brzucha, chudniecie, biegunki, niedrożność jelit oraz niedokrwitość megaloblastyczna, która spowodowana jest brakiem witaminy B12 (wchłaniana przez tasiemca w dużych ilościach). Profilaktyka tej choroby polega na unikaniu spożywania półsurowych ryb i innych półproduktów rybnych.
Cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego
Dojrzały bruzdogłowiec szeroki pasożytuje u człowieka (lub innego ssaka) w jelicie, w którym jaja wydostają z członów i wraz z kałem są wydalane do wody. Z jaj wylęga się orzęsiona swobodnie pływająca larwa – koracidium. Jeśli ta larwa zostanie zjedzona przez planktonicznego skorupiaka – oczlika, czyli pierwszego żywiciela pośredniego, wówczas przekształca się w jego ciele w drugą postać larwalną czyli procerkoid. Aby doszło do dalszego rozwoju skorupiak musi zostać zjedzony przez szczupaka lub inną rybę (w Polsce najczęściej zarażonymi rybami obok szczupaka są: okoń, miętus, sielawa, łosoś i węgorz), w której procerkoid przekształca się plerocerkoid. Ten wydostaje się z żołądka i osiedla najczęściej w mięśniach, rzadziej w układzie rozrodczym lub tkance łącznej drugiego żywiciela pośredniego. Gdy ryba zostanie zjedzona przez człowieka lub innego drapieżnego ssaka (kota, pas, fokę, niedźwiedzia) larwa dostaje się do jelita swojego żywiciela ostatecznego, w którym przekształca się w dojrzałego tasiemca. U człowieka postać dorosła dorasta do kilkunastu metrów długości (nawet do 20 m), w przewodzie pokarmowym kota i innych ssaków żywiących się rybami osiąga zazwyczaj mniejsze rozmiary.
![]() |
Cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego (Diphyllobothrium latum) |