Podobnie jak większość nowych ruchów społecznych, ruch ekologiczny powstał (na początku lat 70. XX wieku) na bazie ruchów kontestacyjnych lat 60. i był odpowiedzią na krytykę szerzącego się na świecie konsumpcjonizmu. W kolejnym dziesięcioleciu okrzepł i wystąpił oficjalnie jako ekologizm.
Wartością nadrzędną dla zwolenników ruchu ekologicznego jest przyroda, rozumiana jako całokształt elementów tworzących naturę. Jest to wartość samoistna, autonomiczna, nie stworzona przez działalność człowieka i wobec tego nie powinna być mu bezwzględnie podporządkowana. Zadaniem człowieka jest ochrona naturalnych zasobów Ziemi, zapobieganie degradacji środowiska naturalnego oraz użytkowanie przyrody w taki sposób, by nie ponosiła ona uszczerbku.
Ekolodzy zauważają i zdecydowanie przeciwstawiają się agresywnym inicjatywom człowieka, dążącym do bezwzględnego podporządkowania przyrody swojej polityce. Szybki rozwój cywilizacyjny w ostatnich stuleciach, przejawiający się m.in. w znacznym rozkwicie technologicznym i gospodarczym, doprowadził do znacznej degradacji i eksploatacji terenów naturalnych. Człowiek, chcąc uzyskać jak największe korzyści materialne, często nie liczył się z ochroną środowiska, co doprowadziło do sytuacji znacznego skurczenia się obszarów naturalnych i degradacji terenów już zagospodarowanych. Bezmyślna eksploatacja przyrody wywołuje, zdaniem ekologów, nieodwracalne skutki – zmniejsza zasoby naturalne i tereny dzikie.
Przedstawiciele ruchu ekologicznego sprzeciwiają się zatem bezrefleksyjnemu promowaniu konsumpcjonistycznego stylu życia, apelują do ludzi (np. poprzez liczne akcje informacyjne, happeningi, protesty i inne inicjatywy), by dbali o przestrzeń wokół siebie i bardziej odpowiedzialnie korzystali z zasobów przyrody. Wskazują ponadto na potrzebę zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, np. trujących gazów do atmosfery, ochronę zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt.
Warto również wspomnieć, że ekologizm neguje przekonanie o nieograniczonych perspektywach rozwoju gospodarczego. Wskazuje na model zrównoważonego rozwoju, jako najbardziej korzystnego zarówno dla człowieka i dla natury. Projekt ten zakłada harmonijne współistnienie człowieka i przyrody, rozwój ekonomiczny i zaspokajanie ludzkich potrzeb przy jednoczesnej ochronie środowiska. Taki model rozwoju możliwy jest w momencie oparcia się na odnawialnych źródłach energii, likwidacji wielkich przedsiębiorstw i postawieniu na małe gospodarstwa rolne.
Ruch ekologiczny znacznie rozwinął się w ostatnich dziesięcioleciach, skupia wokół siebie liczne grupy zwolenników. Najsłynniejszą organizacją działającą w ramach ekologizmu jest Greenpeace, mająca na celu walkę o ochronę morskiej fauny i flory. Natomiast wśród nazwisk czołowych działaczy i ideologów ruchu ekologicznego można wymienić Murraya Bookchina, Ivana Illicha oraz Andre Gorza.