Kultura alternatywna i kontrkultura to dwa pojęcia, które dotyczą opozycji wobec dominującej kultury, która obowiązuje w danym kraju (grupie krajów), jest lansowana przez media itp.
Kultura alternatywna jest działaniem pozytywnym, proponującym nowe rozwiązania, które stanowią – jak sama nazwa wskazuje – alternatywę wobec kultury dominującej. Chodzi tutaj o odmienne spojrzenie na sztukę, muzykę, modę, styl życia itp. Zwolennicy kultury alternatywnej nie chcą nikogo nawracać na własne pomysły, a raczej realizują je w małych grupach, żyjąc zgodnie z wyznawanymi zasadami.
Kontrkultura to natomiast ogół zjawisk skierowanych przeciwko kulturze obowiązującej, zdaniem kontrkulturalistów kultura jest bowiem przyczyną niewoli człowieka, a jej zmiana (lub nawet odejście od całości dorobku kulturowego) może spowodować odzyskanie przez człowieka wolności tłumionej od setek lat.
Można więc powiedzieć, że rozwój kultury alternatywnej jest przykładem działalności kontrkulturowej, czyli pojęcia o szerszym zakresie.