Mennonityzm to chrześcijańskie wyznanie protestanckie, które wyodrębniło się w I połowie XVI w. z radykalnego nurtu Reformacji – z anabatyzmu. Swoją nazwę wywodzi od imienia założyciela – Menno Simmonsa z Fryzji (1496-1561).
Ruch mennonitów narodził się Niderlandach (tereny obecnej Holandii). Jego członkowie musieli jednak w 1555 r. uciekać z ojczystego kraju przed prześladowaniami. W ten sposób mennonci rozprzestrzenili się niemal po całej Europie, osiedlając się głównie w krajach gwarantujących dużą tolerancję religijną m.in. w Polsce. Obecnie ich największe skupisko znajduje się w Stanach Zjednoczonych (ok. 150 tysięcy). Wspólnoty mennonickie funkcjonują także w Afryce, Indonezji, Indiach oraz w Ameryce Łacińskiej.
Jedynym autorytetem w sprawach wiary jest dla mennonitów Pismo Święte, którego polecenia stosują w swoim życiu codziennym bardzo rygorystycznie, podkreślając konieczność naśladowania Chrystusa każdego dnia. Z sakramentów uznają tylko chrzest (dorosłych, tj. młodzieży od 14 roku życia) i eucharystię. Wielu z nich jest ikonoklastami i wypowiada się przeciwko tworzeniu wizerunków Jezusa oraz świętych.
Mennonici odrzucają hierarchię kościelną, odmawiają pełnienia służby wojskowej i piastowania urzędów. Propagują rozdział Kościoła od państwa i negują karę śmierci. Obowiązuje ich zakaz składania przysiąg oraz zakaz noszenia i używania broni. Ze względu na wspólne korzenie, zwyczaje oraz daleko posunięty rygoryzm moralny, mennonici przypominają amiszów.
Pod względem organizacyjnym mennonitów cechuje kolegialność, a wierni sami wybierają diakonów i kaznodziejów danej wspólnoty.
Mennonici w Polsce
Mennonici, uciekając przed prześladowaniami z rodzimych Niderlandów, w XVI wieku przybyli do Polski. Osiedlali się głównie na terenach nadwiślańskich, a z czasem na całym Pomorzu, Kujawach, Polesiu, w Wielkopolsce i nad Dnieprem. Zajmowali się przede wszystkim budową wałów ochronnych, rowów odwadniających, regulacją rzek i osuszaniem bagien. Cechowała ich wysoka kultura rolna, duża gospodarność oraz zapał do pracy.
Obecnie w naszym kraju nie jest zarejestrowana żadna wspólnota mennonitów. Po ich obecności na ziemiach polskich pozostało niewiele – zaledwie kilka cmentarzy i zborów oraz drewniane chałupy. Można je zobaczyć m.in. w Kazuniu Nowym, w Secyminie Nowym, w Stogach i Karwieńskich Błotach. Nagrobki mennonickie da się rozpoznać po połączonych ze sobą znakach krzyża, kotwicy i serca, które symbolizowały odpowiednio: wiarę, nadzieję i miłość.