Ambona kościelna - definicja, opis, funkcje

Ambona (gr. szczyt, podwyższenie), inaczej kazalnica, jest w architekturze sakralnej miejscem głoszenia słowa Bożego, przestrzenią liturgii słowa. Z ambony proklamuje się zatem czytania, psalm responsoryjny, Ewangelię oraz intencje modlitwy wiernych. Nie powinno się natomiast czytać z niej komentarzy, podawać ogłoszeń, prowadzić śpiewu ani przewodzić zgromadzeniu wiernych. Ambona po Soborze Watykańskim II bywa także nazywana „stołem słowa”, w odróżnieniu od ołtarza, który jest „stołem Chleba”. Ambona uznawana jest  również za symbol Chrystusa.

Ambona ma kształt podium z pulpitem, które jest wykonane z drewna lub kamienia, ustawione na kilkustopniowym podwyższeniu i usytuowane po lewej stronie kościoła blisko ołtarza. Może być również zawieszona na ścianie lub podparta słupem, dekorowana malowidłami i rzeźbami przedstawiającymi symbole ewangelistów itp. W ciągu wieków często odznaczała się wysokim arytyzmem np. w baroku nadawano jej kształt łodzi czy kielicha kwiatu. Zdarzało się również, że ustawiano ją w środku kościoła. Ponadto czasami kościoły miały dwie ambony: z jednej czytano lekcję ze Starego Testamentu i list, z drugiej głoszono Ewangelię.

Do najbardziej zdobionych ambon należą m.in. ambona wykonana z polecenia cesarza Justyniana I (VI w.) dla kościoła Hagia Sophia w Konstantynopolu (obecnie Istambuł) oraz ambona w Bazylice św. Marka w Wenecji.

Odpowiednikiem ambony w synagodze jest bima (z hebrajskiego bamahwysokość).

Polecamy również:

  • Ołtarz - definicja, opis, funkcje

    Ołtarzem (łac. altare – stół) nazywa się miejsce składania ofiar rytualnych znane we wszystkich religiach. Pierwsze ołtarze chrześcijańskie miały postać drewnianego stołu, ponieważ Eucharystię sprawowano początkowo w domach. Więcej »

  • Chrzcielnica - co to jest, symbolika, opis

    W pierwszych wiekach chrześcijaństwa wznoszono specjalne budynki, tzw. baptysteria, które były przeznaczone wyłącznie do obrzędów chrztu. Wraz ze zmianą praktyki chrzcielnej w XIII wieku (we Włoszech w XV w.), gdy zwyczaj zanurzania całego ciała zastąpiono polewaniem głowy, baptysteria zanikły i... Więcej »

  • Konfesjonał - co to jest, funkcje, opis

    Konfesjonałem (łac. confessare oznacza wyznawać) nazywa się miejsce sprawowania sakramentu pokuty. Spowiedź nie powinna być przyjmowana poza konfesjonałem, z wyjątkiem uzasadnionej przyczyny. Więcej »

  • Dzwony kościelne - co to jest, symbolika, opis

    Dzwony kościelne służą do obwieszczania ważnych świąt oraz do okazywania radości wspólnoty wierzących. Biją w Wielkanoc, Boże Narodzenie, w przypadku śmierci lub wyboru papieża, a także przy okazji ważnych uroczystości państwowych. Więcej »

  • Stalle - definicja, opis, funkcje

    Stalle to drewniane bądź kamienne ławy ustawiane w prezbiteriach kościołów i katedr. Przeznaczone są dla duchowieństwa i dygnitarzy świeckich. Rozpowszechniły się w architekturze sakralnej w okresie gotyku. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 2 =
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01