Sposób na Elfa - Marcin Pałasz
Sposób na Elfa to książka Marcina Pałasza, która pierwszy raz została wydana w 2012 (wydawnictwo Skrzat). Drugie wydanie w nowej szacie graficznej ukzało się w 2017 roku (wydawnictwo Literatura). To pierwszy tom serii "Elfomania" opowiadającej o przygodach sympatycznego kundelka ze schroniska - Elfa oraz jego właścicieli. Dotychczas (kwiecień 2019) w serii zostało wydanych w sumie siedem części. Są one opowiadane z dwoch punktów widzenia: właściciela oraz jego zwierzaka.
Książka otrzymała Nagrodę Literacką im. Kornela Makuszyńskiego 2013, a także została wyróżniona za tekst literacki w konkursie Książka Roku 2012 polskiej sekcji IBBY.
Sposób na Elfa jest na liście lektur nowej podstawy programowej dla klas I-III.
Sposób na Elfa - streszczenie
Sposób na Elfa to popularna książka dla dzieci autorstwa Marcina Pałasza. Została wydana w 2012 roku. Tematem publikacji jest przyjaźń człowieka i psa - tytułowego Elfa. To ciekawa historia - wzruszająca, ale też zabawna. Poniżej przedstawiamy streszczenie książki - z wygodnym podziałem na rozdziały.
Sposób na Elfa - streszczenie
Marzenia o lesie i oswojonym człowieku
Elf jest kundelkiem mieszkającym wraz ze swoją siostrą bliźniaczką Erką w schronisku. Marzy, aby ktoś ich stamtąd zabrał. Wtedy mogliby oswoić sobie człowieka, który zabierałby ich na spacery i do lasu, a także mieliby w końcu spokój z wrednym huskym Rambo.
Przeprowadzka, pomysł Młodego i pewien niezwykły sen
Narrator powieści i jego syn wprowadzają się do nowego mieszkania. Młody po raz pierwszy spotyka wówczas dziewczynę - Karę, która wpada mu w oko. Podczas kolacji sugeruje ojcu, że powinni mieć psa, tak jak i jego nowa koleżanka. Choć tata nie jest przekonany do tego pomysłu, nie mogąc spać przeszukuje portal z ogłoszeniami sprzedaży psów, gdzie znajduje Elfa.
Tej samej nocy Elf śni o łąkach, lasach, bieganiu. Jest szczęśliwy jak nigdy dotąd.
Czy sen się spełni?
Narrator również śnił o spacerach z psem. Z synem wspólnie podejmują decyzję, że przygarną Elfa. Czeka ich wizyta przedadopcyjna.
Erka zauważa, że Elf jest bardziej radosny. Pies przeczuwa, że spotka ich coś dobrego.
Dzień, który w końcu musiał nadejść
Elf zostaje zabrany ze schroniska. Jest przerażony. Nie może pojąć tego co się dzieje i cierpi z powodu rozłąki z siostrą.
Nowy właściciel psa jest bardzo podekscytowany i zestresowany. Swoim łagodnym podejściem zaczyna zdobywać zaufanie Elfa
Pierwsze dni: zupełnie nowy świat!
Elf zaczyna przyzwyczajać się do nowego mieszkania. Przestraszony nagłym podejściem Młodego, delikatnie go gryzie. Duży zabiera psa na pierwszy spacer.
Weterynarz, czyli pewne sprawy, których uniknąć się nie da
Elf idzie do weterynarza. Okazuje się zdrowym psem, który musi jedynie nabrać wagi. Zostaje zaszczepiony.
Do kogo ja trafiłem?!
Elf nadal nie potrafi się załatwiać na zewnątrz. Elf kojarzy ręczniki papierowe z wycieraniem jego siuśków, więc jest zaskoczony, gdy Duży wyciera sobie nimi głowę po bieganiu.
Sposób na Karę, czyli co tu zrobić?
Młody szuka sposobu jak zwrócić na siebie uwagę Kary. Prosi ojca o pomoc
Historia pewnej róży, czyli całkowita katastrofa
Duży i Młody postanowili przykleić na oknie Kary różę, spuszczając się z dachu na linie. Akcja nie kończy się całkowitym sukcesem, gdyż spodenki i bokserki Młodego zahaczają o antenę i na niej zostają. Rano na spacerze Elf znajduje spodenki w krzakach.
Gdzie rosną kiełbasy?
Podczas zakupów Dużego, Elf został z Młodym pod sklepem. Z nim czuje się mniej bezpiecznie. Gdy chłopak rozmawia z Karą, pies odgryza smycz i biegnie do sklepu, przekonany, że tam na drzewach rosną kiełbasy.
Coś złego i coś dobrego
Duży martwi się o Erkę, która od czasu wyjazdu Elfa ze schroniska jest smutna. Opowiada o niej cioci Ewie, która decyduje się ją przygarnąć.
Zły człowiek
Elf poznaje coraz więcej psich kolegów i koleżanek. Jedna z suczek opowiada mu, że niektórzy ludzie biją swoje psy i stąd jest przekonany, że człowiek, który trzepie dywan, karze go za to, że nasiusiał na psa. Elf ostrzega swój dywan. Młody i Duży tworzą listę Śmiertelnie Groźnych Rzeczy.
Pani Sąsiadka
Sąsiadka wypytuje Dużego o mnóstwo spraw, jest wobec niego podejrzliwa. Podczas spaceru Elf oszczekuje mężczyznę, który po tym chce go kopnąć.
Grubcio, Czesław i tajemnica okolicznych piwnic
Elf poznaje kota - Czesława. Sąsiadka wypytuje także Młodego. Opowiada mu, że na osiedlu doszło do serii włamań do piwnic.
Śmiertelnie groźne rzeczy oraz bardzo poważna rozmowa
Elf boi się deski sedesowej, plecaka Dużego i nunchaku Młodego. Olek, kolega Młodego zazdrości mu relacji z ojcem, narzeka na swojego. Duży tłumaczy mu, że jego tata na pewno się stara.
Coś, czego nikt z nas się nie spodziewał
Do właścicieli Elfa przychodzi policjant. Sąsiadka doniosła na nich w sprawie włamań do piwnic. Po rozmowie policjant jest pewien, że są niewinni.
Pierogi, gołąb a na koniec kaganiec
Duży i Młody planują wspólny z Elfem wyjazd na spotkania autorskie. Pies kradnie ze stołu pieroga. Później obszczekuje gołębia, który spada z parapetu. Po szczepieniu Elf musi nosić kaganiec, którego szybko się pozbywa.
Czesław i Młody
Elf obszczekuje śmieciarkę. Okazuje się, że w kuble utkwił Czesław. Młody widzi Karę z innym chłopakiem. Jest zrozpaczony
Nagłe rozjaśnienie sytuacji
Okazuje się, że chłopak, którego przytulała Kara to jej kuzyn.
Śledztwo: część pierwsza
Dochodzi do kolejnego włamania do piwnicy. Elf zaczyna warczeć, co interesuje policjanta. Pies prowadzi do miejsca, w którym stał samochód włamywacza. Młody przypomina sobie, że tak samo warczał na samochód po wizycie u weterynarza.
Śledztwo: część druga
Podczas kolejnego spaceru Elf odnajduje samochód włamywacza. Duży informuje o tym policjanta, który docenia to odkrycie.
Mały nocny dramat
Młody nie wie co ma robić, po tym jak dowiedział się, że Kara nie ma innego chłopaka. Jest mu wstyd, że ignorował jej wiadomości. Znów opuszcza się na linie do jej okna, na której chce przykleić płytę DVD. Zauważa go sąsiadka, która krzyczy na całe osiedle. Udaje im się uciec.
Finał: część pierwsza
Policji udaje się schwytać złodzieja dzięki pomocy psa. Okazuje się, że to mężczyzna, który chciał kiedyś kopnąć Elfa.
Finał: część druga
Elf boi się przejść przez most, ale w końcu się ośmiela. Podczas biegania po łące spotyka rozwścieczonego dzika. Udaje mu się uciec.
Finał: część trzecia i naprawdę ostatnia
Erka jest już w nowym domu. Psy są szczęśliwe, że znów mogą się spotykać. Olek dzwoni do Dużego i dziękuje mu za rozmowę z ojcem. Ich stosunki się poprawiły. Duży podejmuje decyzję: napisze książkę o Elfie.
Sposób na Elfa - plan wydarzeń
1. Elfie marzenia o własnym człowieku
2. Przeprowadzka pisarza i jego syna do nowego mieszkania
3. Pierwsze spotkanie Młodego z Karą
4. Pomysł przygarnięcia psa
5. Psi sen o wolności
6. Decyzja o adopcji psa i przygotowania do niej
7. Transport psa do nowego domu
8. Pierwsze spotkanie pisarza z Elfem
9. Przyzwyczajanie się do nowego lokum
10. Wizyta u weterynarza i szczepienie
11. Psie zaskoczenie tym, że właściciel wyciera głowę ręcznikiem papierowym
12. Akcja przyklejenia róży do okna Kary
13. Znalezisko Elfa w postaci spodenek młodego
14. Psia wycieczka do sklepu spożywczego
15. Decyzja o przygarnięciu Erki przez Ewę
16. Strach przed trzepaniem dywanu i przestroga dla dywanu w mieszkaniu
17. Rozmowa Dużego z ciekawską sąsiadką
18. Oszczekanie przez Elfa przechodnia i próba kopnięcia psa
19. Nowa znajomość Elfa - kot Czesław
20. Relacja sąsiadki o serii włamań na osiedlu
21. Zazdrość Olka wobec relacji jaką ma pisarz z synem
22. Wizyta policjanta
23. Kradzież pieroga i oszczekanie gołębia
24. Szczepienie i konieczność noszenia kagańca
25. Ocalenie Czesława prze Elfa
26. Rozpacz Młodego po zobaczeniu Kary z innym chłopakiem
27. Wyjaśnienie sytuacji z Karą
28. Wskazanie samochodu włamywacza przez Elfa
29. Akcja przyklejenia płyty DVD do okna Kary
30. Alarm podniesiony przez sąsiadkę
31. Schwytanie złodzieja przez policję
32. Spotkanie Elfa z dzikiem
33. Przybycie Erki do nowego domu i szczęśliwe spotkanie psów
34. Decyzja o napisaniu ksiązki o Elfie
Sposób na Elfa - opracowanie
Czas i miejsce akcji
Czas akcji: wydarzenia opisane w książce dzieją się współcześnie. Ich czas nie został konkretnie określony, ale jest to niedługo przed końcem roku szkolnego.
Miejscem akcji jest głównie wrocławskie osiedle, blokowisko, a na nim mieszkanie pisarza, klatka schodowa i dach jego bloku, gabinet weterynarza, sklep spożywczy, a także łąka i ogród Ewy. Zanim Elf zostaje zabrany ze schroniska, część wydarzeń odbywa się właśnie tam.
Geneza
Książka została napisana pod wpływem prawdziwych wydarzeń związanych z przygarnięciem przez pisarza psa Elfa ze schroniska.
Problematyka
Książka opisuje przygody psa Elfa - kundelka przygarniętego ze schroniska przez autora książki. Pisana jest z perspektywy dwóch bohaterów: pisarza i psa. Porusza problem adaptacji psa w nowym otoczeniu, trudności z tym związane, ale także mówi o właściwym traktowaniu go przez właścicieli. Autor przemyca cenne wskazówki dotyczące dbania o czworonoga. Pokazuje, że pies może być rzeczywiście najlepszym przyjacielem człowieka, który potrafi zarówno pocieszyć, jak i rozśmieszyć, ale także pomóc w ujęciu sprawcy włamań oraz ocalić kocie życie. W opisach przygód Elfa nie brakuje poczucia humoru.
To książka również o wspaniałej relacji ojca z synem, pełnej szacunku, zrozumienia, wsparcia. Między pisarzem a jego synem zawsze znajduje się czas na rozmowę, wspólne spędzenie czasu, ale także żarty. Nie ma między nimi trudnych tematów.
Motywy
Motyw psa
W tej książce pies ukazany jest jako prawdziwy przyjaciel człowieka. Gdy już oswoi sobie człowieka, jest dla niego pocieszeniem, towarzyszem codzienności. Potrafi poprawić humor, ale także okazać wdzięczność. Autor książki ukazuje psa również jako wyjątkowo mądre zwierzę obdarzone instynktem, który pomaga policji ująć złodzieja.
Motyw ojca
Ojciec jest tu ukazany jako prawdziwy przyjaciel syna, którego traktuje z ogromnym szacunkiem. Nie odnajdziemy w jego zachowaniu poczucia wyższości, pouczania czy lekceważenia dziecka. Potrafi wyczuć, gdy syn ma problem, a także doradzić w każdej sytuacji, wesprzeć go słowem i działaniem. Mimo iż samotnie wychowuje Młodego, stara się z całych sił być zawsze dla niego obecnym.
Motyw sąsiadki
Tu sąsiadka ukazana jest w niezbyt przychylny sposób. Ciekawska, wtykająca nos w nie swoje sprawy, nie znająca umiaru w zadawaniu pytań i podejrzliwa. Na podstawie własnych przemyśleń wyciąga wnioski, które sprowadzają do mieszkania pisarza policję.
Sposób na Elfa - bohaterowie
Bohaterowie pierwszoplanowi
Elf - Gdy poznajemy Elfa jest młodym, sześciomiesięcznym kundelkiem w typie owczarka niemieckiego zamieszkującym podwarszawskie schronisko. Mimo swojej sytuacji jest wesoły, skory do zabaw z innymi psami. Bardzo przywiązany do swojej siostry - Erki. Gdy trafia do nowego domu stosunkowo szybko potrafi zaufać właścicielowi, a z czasem staje mu się całkowicie oddany. Potrafi odczytywać jego emocje i na nie reagować. Nieco trudniej mu jest zaufać Młodemu. Jest ciekawy świata, uwialbia biegać z innymi psami, kocha spacery. Przyjacielski i towarzyski - potrafi zaprzyjaźnić się nawet z kotem. To, czego najbardziej nie lubi to weterynarz, a w szczególności zastrzyki, a także źli ludzie. Swoim nosem wyczuwa ich z daleka. Choć z reguły jest odważnym psem, to niektóre "ludzkie" przedmioty wzbudzają jego strach (np. deska klozetowa czy plecak).
Duży (pseudonim nadany przez Elfa) - pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży, także tej o Elfie. Właściciel tego kundelka, ojciec Młodego, wdowiec. Po przeprowadzce do nowego mieszkania staje się współwłaścicielem psa, co zmienia jego życie. Posiada dużą wiedzę na temat dbania o niego. Jest odpowiedzialny. Oddany ojciec, zawsze gotowy by pomóc synowi, porozmawiać z nim, doradzić, co skutkuje bliską i silną relacją. W stosunku do innych ludzi jest uprzejmy, pomocny, wrażliwy. Ma duże poczucie humoru. Jego hobby to czytanie książek i bieganie.
Młody - nastolatek, syn Dużego. Jest z ojcem w bliskiej, partnerskiej relacji. Ufa mu, nie ma oporów by zwrócić się do niego o pomoc, ale także sam wspiera go np. w pisaniu. Chętnie spędza z nim czas, żartuje. Ma duże poczucie humoru. Zmaga się z problemami typowymi dla nastolatka, jest zauroczony nową sąsiadką Karą i stara się dotrzeć do niej na wszelkie sposoby. To on pierwszy wpadł na pomysł posiadania psa. Bardzo go lubi, zabiega o jego względy i jest nieco zazdrosny, że Elf bardziej ufa jego tacie. Jest dobrze wychowany, choć momentami ma nieco niewyparzony język. Przyjaźni się z Olkiem.
Bohaterowie drugoplanowi
Sąsiadka - mieszka na piętrze niżej niż pisarz. Emerytka, przesadnie ciekawska, bez skrępowania zadaje mnóstwo pytań. Podejrzliwa do tego stopnia, że zgłasza policji możliwość dokonania włamów do piwnic przez jej nowych sąsiadów.
Olek - przyjaciel Młodego. Zazdrości mu relacji z ojcem, gdyż jego rodzice zwykle nie mają dla niego czasu.
Policjant Maciek - prowadzi śledztwo w sprawie serii włamań do piwnic. Po spotkaniu z pisarzem i jego synem jest przekonany, że to nie oni są winni. Z zaufaniem odniósł się do tropu wskazanego przez Elfa co poskutkowało rozwiązaniem sprawy. Potrafi okazać wdzięczność
Erka - siostra bliźniaczka Elfa, która została w schronisku. Bardziej pesymistyczna niż główny bohater, bardzo przywiązana do brata. Cierpi po ich rozłące. Pełnię szczęścia osiąga gdy zostaje adoptowana.
Ewa - ciotka Młodego, właścicielka restauracji. Miłośniczka psów - już przy pierwszym spotkaniu wzbudza zaufanie Elfa. Ma duży dom z ogrodem pod Wrocławiem, w którym zamieszkują trzy psy. Znalazło się tam miejsce również dla Erki, której historia bardzo poruszyła Ewę.
Bohaterowie epizodyczni
- mama Kary;
- weterynarz;
- śmieciarz;
- sprzedawczyni;
- zwierzaki: pudel Grubcio, kot Czesław
- wolontariusze ze schroniska: Marcin, Ania i Tomek