Geneza, czas i miejsce akcji
„Brzezina” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza napisane na początku lat 30., pochodzące z tomu „Panny z Wilka” (1933). Akcja utworu rozgrywa się prawdopodobnie w latach 20. XX wieku, w małej polskiej leśniczówce. W opowiadaniu wspomina się również sanatorium w Davos, gdzie Stanisław leczył się na gruźlicę. Czasoprzestrzeń nie zostaje jednak bliżej określona, dlatego opowiadanie ma sensy uniwersalne.
Interpretacja
„Brzezina” jest opowiadaniem, w którym dochodzi do głosu szczególna metafizyka charakterystyczna Iwaszkiewiczowi, polegająca na tajemniczym związku miłości i śmierci. Stanisław, jeden z bohaterów utworu, odkrywa urok miłosnych uniesień w ostatnich tygodniach swojego życia. Instynkt śmierci niejako potęguje zmysłowe doznania, a nawet je prowokuje. Jednocześnie miłość, która przychodzi zdecydowanie za późno, nadaje losom bohatera wymiar tragiczny.
Owa ciemna, zdecydowanie pesymistyczna tonacja opowiadania odróżnia „Brzezinę” np. od nostalgicznych „Panien z Wilka”. Śmierć jest tu wpisana w odwieczny ład świata i człowiek nie może w żaden sposób jej uniknąć. W historii Stanisława pojawiają się wyraźne akcenty fatalistyczne. Śmierć unosi się nad