Części zdania

Części zdania to składniki wyodrębnione w wypowiedzeniu. Należą do nich orzeczenie, podmiot, przydawka, okolicznik i dopełnienie.

 

W zdaniu mogą być wyrażone za pomocą:

a. pojedynczego wyrazu, np. Padaulewnydeszcz. (3 składniki = 3 wyrazy),

b. związku frazeologicznego, np. Wyrządził – koledze – niedźwiedzią przysługę. (3 składniki = 4 wyrazy),

c. wyrażenia przyimkowego, np. Poszedł – z mamąna zakupy. (3 składniki = 5 wyrazów),

d. wyrażeń porównawczych, np. Adam – biega – jak szalony. (3 składniki = 4 wyrazy),

e. form złożonych związanych z odmianą wyrazów, np. Jutro – będziemy zwiedzać – muzeum. (3 składniki = 4 wyrazy).

 

Części zdania łączą się ze sobą w związki wyrazowe w relacji:

a. nadrzędno-podrzędnej, gdy jeden element określa drugi,

np. pogoda (nadrzędnik) – jaka? ładna (podrzędnik),

śpiewać (nadrzędnik) – w jaki sposób? głośno (podrzędnik),

b. współrzędnej,

np. Czarnuszka, imbir i kardamon to przyprawy kuchni indyjskiej.

W restauracji zamówię sałatkę lub zupę.

 

Dział gramatyki badający części zdania to składnia.

Polecamy również:

  • Orzeczenie - czasownikowe, imienne

    Co to jest orzeczenie Orzeczenie to najważniejsza część zdania. Informuje o tym, co robi podmiot, co się z nim dzieje lub w jakim jest stanie, czyli nazywa czynność (Ala śpiewa.), proces (Jabłka dojrzewają.) lub stan (Obraz wisi na ścianie). Zdanie może składać... Więcej »

  • Podmiot - definicja, rodzaje podmiotów

    Co to jest podmiot Podmiot jest częścią zdania, która nazywa wykonawcę czynności wyrażonej orzeczeniem. Aby wskazać w zdaniu podmiot, należy najpierw odszukać orzeczenie, a następnie zapytać, kto lub co wykonuje czynność. Np. Piotr recytuje wiersz. Kto recytuje?... Więcej »

  • Przydawka

    Co to jest przydawka Przydawka jest częścią zdania, która określa rzeczownik lub zaimek rzeczowny. Odpowiada na pytania: jaki?, który?, czyj?, ile?, czego? Więcej »

  • Dopełnienie - bliższe, dalsze

    Co to jest dopełnienie Dopełnienie to część zdania, która zawiera informacje uzupełniające treść czasownika. Odpowiada na pytania przypadków zależnych, czyli dopełniacza (kogo?, czego?), celownika (komu?, czemu?), biernika (kogo?, co?), narzędnika (z kim?, z czym?) oraz miejscownika (o... Więcej »

  • Okolicznik - miejsca, czasu, sposobu, przyczyny, celu, warunku, przyzwolenia, stopnia i miary

    Co to jest okolicznik Okolicznik jest częścią mowy, która (podobnie jak dopełnienie) określa czasownik. Umożliwia doprecyzowanie na przykład tego, gdzie, kiedy, w jaki sposób lub z jakiego powodu coś się dzieje. Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 2 + 4 =
Ktoś
2021-03-09 09:05:30
Nie rozumiem
Ostatnio komentowane
ess
• 2024-12-04 18:43:47
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07