Formacje trawiaste: step i sawanna - klimat, gleby, zwierzęta, roślinność

Główne trawiaste formacje roślinne Ziemi to stepy (w szerokościach umiarkowanych i podzwrotnikowych) i sawanny (w szerokościach międzyzwrotnikowych). Opady są tam mniejsze niż w obszarach występowania lasów i nieregularne, co utrudnia rozwój roślin drzewiastych. Równocześnie jednak są na tyle wysokie, że nie tworzy się tam pustynia. W obszarach stepowych dodatkowym czynnikiem ograniczającym wegetację jest zima.

Sawanna

Sawanna to formacja roślinna klimatu gorącego z wyraźną – wielomiesięczną porą suchą (3-7 miesięcy). Dominują tam sucholubne trawy, takie jak dorastająca do 5 m wysokości afrykańska trawa słoniowa. W obszarze sawanny mogą jednak występować drzewa i krzewy, ich korony nie są jednak zwarte. Są to m.in.: akacje, baobaby, eukaliptusy (w Australii), mirtowce (Brazylia).

Sawanna występuje w Afryce (na południe od Sahary i Sahelu, w Afryce Wschodniej – np. Serengeti i południowej), w Indiach, wschodniej Australii i w Ameryce Południowej (wenezuelskie zalewane llanos i brazylijskie campo/cerrado). Mimo mało zasobnych gleb odznacza się znaczną produkcją pierwotną netto – ok. 900 g/km2.

Żyją tam duże stada dużych roślinożerców (zwłaszcza w Afryce) – bawołów, antylop, zebr, słoni, nosorożców, kangurów (Australia), ale też ptaków – nielotnych strusi, emu i nandu, padlinożernych sępów oraz drapieżnych i padlinożernych ssaków (dingo, gepardy, lwy, serwale, hieny, szakale). Liczne są gady: żółwie, węże i jaszczurki oraz owady: szarańcza, mrówki, termity.

 Preria w Kansas. Formacje trawiaste - step
Preria w Kansas (USA); źródło: wikipedia.org

Step 

Step to obszar porośnięty trawą w klimacie umiarkowanym lub podzwrotnikowym kontynentalnym i suchym. Licznie żyją tu gryzonie: chomiki, myszy, susły, pieski preriowe. Zwierzęta kopytne reprezentowane są m.in. przez: suhaki, widłorogi, konia Przewalskiego, i bizony. Czołowi drapieżcy to: wilki, lisy i kojoty. Liczne są owady, ptaki (np. drop) i gady. Produkcja pierwotna netto stepów wynosi około 600 g/m2.

Główne obszary stepowe świata to: Nizina Panońska (węgierska puszta), południowa Ukraina i Rosja, północny Kazachstan, Mongolia i północno-zachodnie regiony Chin, południkowo przebiegający pas Wielkich Równin i Niziny Centralnej w Ameryce Północnej (preria) oraz region La Platy w Argentynie i Urugwaju (pampasy).
W związku z występowaniem żyznych gleb czarnoziemnych i kasztanowych stepy (zwłaszcza wilgotne) zajęte zostały w XVIII i XIX wieku pod uprawę.

Sawanna w Tanzanii. Formacje trawiaste - sawanna 
Sawanna w Tanzanii; źródło: wikipedia.org
Autor: dr Krzysztof Jarzyna z Instytutu Geografii UJK w Kielcach

Polecamy również:

Komentarze (1)
Wynik działania 1 + 5 =
nika
2018-12-19 16:20:49
fajnie. Byłoby super gdyby były zdjęcia
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01