Prawo Coulomba dotyczy oddziaływania pomiędzy dwoma punktowymi ładunkami elektrycznymi. Głosi ono, że siła z jaką ładunki oddziałują na siebie jest wprost proporcjonalna do ich iloczynu i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości pomiędzy nimi. Ładunki o przeciwnych znakach przyciągają się, natomiast ładunki jednoimienne odpychają.
gdzie: F – siła Coulomba, q1, q2 – wartości ładunków, r – odległość pomiędzy ładunkami.
Aby w powyższej zależności móc postawić znak = , do wzoru należy wprowadzić dodatkową stałą k (współczynnik proporcjalności), która jest równa:
gdzie: ε0 – przenikalność elektryczna próżni (wielkość stała), ε – przenikalność dielektryczna ośrodka, w którym znajdują się ładunki.
W przypadku, gdy ładunki znajdują się w próżni (dla której ε = 1), zamiast stałej k trzeba wprowadzić stałą k0, która jest równa:
Uwzględniając powyższe zależności, można prawo Coulomba zapisać w następującej postaci:
Prawo Coulomba – przykład 1.
Jak zmieni się wartość siły Coulomba pomiędzy dwoma jednakowymi ładunkami elektrycznymi, jeżeli:
a) wartość każdego z nich zwiększymy trzykrotnie,
b) odległość pomiędzy nimi zmniejszymy dwukrotnie?
Dane: Szukane:
q1 = q2 = q F’/F = ?
q’= 3q
r’ = r/2
Rozwiązanie:
a) na początku ładunki oddziałują na siebie siłą równą , po zmianie ich wartości ta siła będzie równa , stąd:
Siła wzrośnie dziewięciokrotnie.
b) po zmniejszeniu odległości pomiędzy ładunkami siła będzie równa , więc:
Siła wzrośnie czterokrotnie.
Prawo Coulomba – przykład 2.
Znajdź wartość oddziaływania pomiędzy składnikami atomu wodoru wiedząc, że jego promień wynosi r = 0,5•10-10m. Załóż, że ładunki są punktowe i znajdują się one w próżni.
Rozwiązanie:
Atom wodoru zbudowany jest z protonu, stanowiącego jego jądro i krążącego wokół niego elektronu. Obydwie cząstki posiadają ładunek elementarny (e) i mają przeciwne znaki, więc przyciągają się one siłą równą: