Ketony- wzór ogólny
Ketony należą do jednych z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych zarówno w przyrodzie jak i w przemyśle chemicznym. W przemyśle chemicznym często stanowią substraty do otrzymywania szerokiej gamy związków chemicznych lub jako rozpuszczalniki (np. aceton -wielkość światowej produkcji osiągnęła w 2004 r. prawie 5 [mln t]). Ketony to związki zawierające grupę acylową R-C=O przyłączoną do reszty cząsteczki.
Gdzie R-H, C, O itp.
Ketony- nazwy
Nazwy ketonów tworzymy od odpowiedniego alkanu, dodając przyrostek -on. Najdłuższy łańcuch karbonylowy nazywamy łańcuchem macierzystym i numerowanie łańcucha zaczynamy od końca bliższego grupie karbonylowej (tak, aby miała niższy numer).
IUPAC akceptuje też nazwy zwyczajowe kilku ketonów takich jak aceton (propan-2-on), acetofenon (acetylobenzen), benzofenon (difenyloketon).
Jeśli grupę C=O traktujemy jako podstawnik, stosujemy przedrostek -okso, jest to stosowane w związkach zawierających inną grupę funkcyjną np. estrową.
3-oksobutanian propylu
Gdy grupę R-C=O uznajemy za podstawnik, wówczas stosuje się określenie acyl.
Ketony- właściości, zastosowanie
Wiązanie podwójne występujące w ketonach między tlenem a węglem wymusza hybrydyzacje węgla \(sp ^{3} \), a fragment acylowy jest płaski z kątami między wiązaniami równymi 120º. Różnica elektroujemności tlen-węgiel wymusza polaryzacje wiązania, dlatego związki te wykazują niezerowe momenty dipolowe. Ketony są polarnymi rozpuszczalnikami związków organicznych. Warto jednak podkreślić, że aceton jest najbardziej uniwersalnym i szeroko stosowanym ketonem. Stanowi składnik farb, lakierów, klejów, zmywaczy do paznokci środków czystości.