Tropizmy to ukierunkowane reakcje roślin (a dokładniej ich organów) na działanie bodźca zewnętrznego. Są to głównie ruchy elongacyjne. Wyróżniamy:
• tropizm dodatni – ruch w kierunku działania bodźca;
• tropizm ujemny – ruch w kierunku przeciwnym do działania bodźca;
• plagiotropizm – ruch poprzeczny lub skośny w stosunku do działania bodźca (organ ustawia się pod określonym kątem);
W zależności od charakteru bodźca wyróżniamy:
1. Fototropizm polega na wyginaniu organów roślinnych pod wpływem jednostronnego oświetlenia. W wyniku percepcji światła następuje spadek stężenia auksyn w komórkach organu strony oświetlonej, co z kolei powoduje pobudzenie do wzrostu komórki przeciwnej strony (nieoświetlonej) i wygięcie się organu. Fototropizm dodatni (ruch w kierunku światła) wykazuje większość pędów a fototropizm ujemny (ruch w kierunku odwrotnym do światła) wykazuje korzeń, który ma inną wrażliwość na stężenie auksyn. Czasem organy mogą ustawiać się pod pewnym kątem do świtała (plagiotropizm) np. liście pod kątem 90 °(diafototropizm).
 |
|
Fototropizm dodatni u słonecznika |
2. Geotropizm polega na wyginaniu się organów roślinnych pod wpływem działania sił grawitacji. Receptorem bodźca w korzeniu są tzw. statolity (ziarna skrobi znajdujące się w czapeczce korzenia), które podrażniając cytoplazmę dolnej strony komórek korzenia prowadzą do ruchów wyciągowych. W dolnej stronie łodygi stężenie auksyn jest wyższe niż w górnej części. Powoduje to niejednakowy wzrost obu stron, co jest przyczyną wygięcia się łodygi w górę.
Wyróżniamy następujące rodzaje geotropizmu:
• geotropizm dodatni wykazują korzenie główne, które rosną zgodnie z działaniem siły ciężkości;
 |
| Geotropizm dodatni korzeni/Kleuske (03.2005)/commons.wikimedia.org |
• geotropizm ujemny wykazują łodygi, które rosną w kierunku przeciwnym do działania sił grawitacji;
• plagiogeotropizm dodatni wykazują korzenie boczne, które rosną w bok od korzenia głównego;
• plagiogeotropizm ujemny wykazują odgałęzienia boczne łodygi, które rosną w bok od pędu głównego;
3. Tigmotropizm (haptotropizm) to reakcja ruchowa wywołana bodźcem mechanicznym np. dotykiem. Reakcje tego typu wykazują rośliny wijące się oraz posiadające wąsy czepne (fasola, chmiel). Ucisk mechaniczny na łodygę np. przez tyczkę powoduje wolniejszy wzrost łodygi od strony występowania podpory (na skutek przesunięcia się auksyn na przeciwną stronę) W skutek tego wolniej rosnąca strona owija się wokół tyczki.
 |
| Tigmotropizm kanianki pospolitej/Michael Becker(12.06.2005)/ commons.wikimedia.org |
4. Chemotropizm to reakcja ruchowa wywołana czynnikiem chemicznym, ma charakter wzrostowy. Reakcję tego typu obserwujemy np. u łagiewki pyłkowej, która kiełkując na słupku kieruje się przez znamię do zalążni. Tam bowiem znajdują się zalążki, które najprawdopodobniej wydzielają jakąś substancję chemiczną.
5. Hydrotropizm jest reakcją ruchową na wodę. Ulegają jej w pewnych warunkach korzenie, które kierują się w stronę gleby o większej wilgotności (hydrotropizm dodatni).