Osłonice to morskie strunowce o bardzo uproszczonej budowie. Żyją w morzach na różnych głębokościach. Prowadzą wolno żyjący lub osiadły tryb życia. Są filtratorami. Większość cech charakterystycznych dla strunowców występuje jedynie w stadium larwalnym. Planktoniczne wolnopływające larwy mają ogon z cewką nerwową, struną grzbietową i segmentami mięśniowymi. Formy dorosłe posiadają szczeliny skrzelowe w gardzieli, natomiast ogon (z cewką nerwową i struną grzbietową) zachował się tylko u ogonic.
Osłonice na ogół żyją pojedynczo, niekiedy tworzą kolonie. Są niewielkimi organizmami o workowatym ciele pokrytym jednowarstwowym nabłonkiem, który wytwarza tunikę. Jest to osłonka zbudowana ze związków organicznych, która stanowi cechą charakterystyczną osłonic.
Osłonice są rozdzielnopłciowe lub obojnacze. Mogą rozmnażać się w sposób bezpłciowy (przez pączkowanie). U niektórych przedstawicieli występuje przemiana pokoleń.
Do osłonic zaliczamy żachwy, osłonice i ogonice.
Żachwy w stadium dorosłym prowadzą osiadły tryby życia. Przyrastają do dna morza brzuszną stroną swojego workowatego ciała, które kształtem przypomina literę U. Ciało okryte jest galaretowatą osłonką zbudowana z wielocukrów (głównie celulozy). Zaopatrzone jest w dwa otwory – większy położny u góry syfon wpustowy i mniejszy położony z boku syfon wypustowy. Syfon wpustowy prowadzi do kosza skrzelowego, czyli obszernej gardzieli poprzebijanej licznymi szczelinami skrzelowymi. Gardziel otoczona jest jamą okołoskrzelową. Kosz skrzelowy pełni podwójną rolę – układu pokarmowego i oddechowego. Dzięki ruchom rzęsek woda wraz z pokarmem i tlenem dostaje się do gardzieli (przez syfon wpustowy). Tutaj pokarm jest odcedzany z nadmiary wody. Następnie przez przełyk trafia do jelita, gdzie odbywa się wchłanianie. Nietrawione resztki są usuwane przez otwór odbytowy (jego ujście znajduje się w syfonie wypustowym). W czasie przepływu wody przez szczeliny skrzelowe odbywa się wymiana gazowa. Woda z kosza trafia do jamy okołoskrzelowej a następnie do syfonu wypustowego. Układ krwionośny żachw jest typu otwartego (serce ma kształt podkowy). Układ nerwowy w postaci jednego zwoju mózgowego i nerwów biegnących do przodu i tyłu ciała. Układ wydalniczy nie występuje. W rozwoju żachw występuje wolnopływająca planktoniczna larwa, która ma najważniejsze cechy charakterystyczne dla swojego typu (ogon, strunę grzbietową i cewkę nerwową). W czasie przeobrażenia larwa przyczepia się do dna, jej struna i ogon ulegają zanikowi a cewka nerwowa uwstecznieniu.
 |
|
Przedstawicielka żachw (Polycarpa aurata)/Nick Hobgood(10.10.2006)/commons.wikimedia.org |