Cykl rozwojowy paproci jednozarodnikowej na przykładzie narecznicy samczej:
Zdecydowana większość paproci to rośliny jednozarodnikowe, których cykl przebiega według tego samego schematu.
Sporofit narecznicy samczej składa się z nadziemnych liści o pierzasto podzielonych blaszkach oraz kłączowatej łodygi podziemnej, z której wyrastają korzenie przybyszowe. Zarodnie wytwarzane są na spodniej stronie liści, które nie są zróżnicowanie na liście trofofilowe i sporofilowe. Zarodnie zebrane są w kupki i osłonięte zawijką.
 |
| Liść z zawijkami/Frank Vincentz (20.07.2008)/commons.wikimedia.org |
W wyniku podziałów mejotycznych zachodzących wewnątrz zarodni powstają haploidalne zarodniki (spory), które są identyczne morfologiczne. Po oderwaniu górnej części zarodni spory wysypują się na podłoże i dają początek nowym gametofitom (przedroślom). Gametofit narecznicy samczej ma postać plechowatego serca przyczepionego do podłoża za pomocą chwytników. Jest obupłciowy – na jego spodniej stronie znajdują się zarówno rodnie jak i plemnie. W wyniku podziałów mitotycznych powstają w nich gamety. Rodnie produkują jedną komórkę jajową zaś plemnie liczne, ruchliwe, wielowiciowe plemniki.
 |
| Sercowate przedrośle |
Do zapłodnienia dochodzi w obecności wody – plemniki przepływają do rodni i jeden z nich zapładnia komórkę jajową. Z zygoty rozwija się wielokomórkowy zarodek żyjący kosztem gametofitu. Z zarodka powstaje młody sporofit, które wkrótce usamodzielnia się (gametofit wówczas ginie). W ten sposób cykl zatacza krąg.
 |
| Nerecznica samcza |
Cykl rozwojowy paproci różnozarodnikowej na przykładzie salwinii pływającej:
Sporofit dorosłej salwinii pływającej składa się z ulistnionej łodyżki unoszącej się na powierzchni wody. Liście salwinii wyrastają po trzy w okółkach. Dwa z nich są owalne i unoszą się na powierzchni, trzeci jest zanurzony i nitkowato podzielony. Zarodnie znajdujące się na liściach podwodnych są zróżnicowane na makrosporangia i mikrosporangia, które produkują dwa rodzaje zarodników: pierwsze z nich makrospory a drugie mikrospory. Wiosną z pływających po wodzie zarodników powstają przedrośla – z makrospory przedrośle żeńskie a z mikrospory męskie. Gametofit salwinii jest więc rozdzielnopłciowy, silnie zredukowany. Gametofit męski zbudowany jest z paru komórek, które tworzą po osiem wielowiciowych plemników. Gametofit żeński jest większy i tworzy po trzy rodnie. Aby doszło do zapłodnienia niezbędna jest kropla wody, wraz z którą plemniki przedostają się do rodni. W wyniku zapłodnienia z zygoty rozwija się młody sporofit, który następnie dojrzewa. W ten sposób cykl powtarza się.
 |
|
Salwinia pływająca |