Choroby pasożytnicze – przyczyna, objawy, charakterystyka, leczenie

Świerzb jest to choroba zakaźna ludzi i zwierząt. U człowieka wywołana jest przez świerzbowca ludzkiego, gatunek należący do pajęczaków, który pasożytuje wewnątrz skóry człowieka. Zapłodnione samice świerzbowca drążą korytarze w naskórku i do powstałych jamek (tzw. norek świerzbowcowych) składają jaja, z których wylęgają się larwy. Te w przeciągu trzech tygodni przekształcają się w postać dorosłą. Główne objawy choroby to silny świąd skóry (nasila się po kąpieli i w nocy) i przeczosy, które powstają w wyniku intensywnego drapania. Świerzbowiec najczęściej występuje: pomiędzy palcami rąk i nóg, na brzuchu, na nadgarstkach, pośladkach oraz w okolicy sutków (u kobiet) i narządów płciowych (u mężczyzn). Do zarażenia się dochodzi najczęściej w czasie bezpośredniego kontaktu np. przez podanie ręki, czy w czasie współżycia  seksualnego. Ponadto pasożyt może być przenoszony pośrednio np. przez używanie wspólnych ubrań, ręczników itp. Profilaktyka polega na unikaniu kontaktu z chorymi oraz przestrzeganiu zasad higieny. W leczeniu stosuje się maści na chorobowo zmienione miejsca.

Owsica jest to choroba wywołana przez owsika, gatunek należący od nicieni, który pasożytuje w jelicie grubym, woreczku robaczkowym i końcowym odcinku jelita cienkiego człowieka. Owsica jest szczególnie rozpowszechniona wśród dzieci w wieku przedszkolnym. Do zarażenia dochodzi najczęściej przez połknięcie jaj przenoszonych pod płytką paznokciową lub przez zjedzenia skażonego pokarmu (np. warzyw czy owoców). Istnieje także możliwość zarażenia przez zanieczyszczoną pościel, ubrania, zabawki czy nawet  kurz domowy. Wyschnięte jaja owsików mogą być bowiem wdychane do jamy nosowo-gardłowej a następnie połykane. Mało intensywna inwazja owsików może przebiegać bezobjawowo, natomiast w inwazjach intensywnych dochodzi do: zaczerwienienia skóry i świądu okolic odbytu (zwłaszcza w godzinach wieczornych), bólów brzucha, podniecenia ruchowego, zgrzytania zębami, braku apatytu, osłabienia, nudności, zaburzeń snu. Ponadto w świeżym kale gołym okiem można zaobserwować nitkowate samice owsików. Leczenie owsicy polega na podaniu leków przeciwrobacznych przepisanych przez lekarza. Ponadto podstawową rolę odgrywa profilaktyka polegająca na przestrzeganiu higieny osobistej (codzienne kąpiele, zmiana bielizny, mycie rąk) i czystości pomieszczeń (sprzątanie, ścieranie kurzu itp.).

Tasiemczyce to grupa chorób wywołanych przez różne gatunki tasiemców należących do płazińców, zwanych inaczej robakami płaskimi. Człowiek najczęściej zaraża się tasiemcem nieuzbrojonym, tasiemcem uzbrojonym i bruzdogłowcem szerokim. Dochodzi do tego poprzez zjedzenie skażonego mięsa: krowy (t. nieuzbrojony), świni (t. uzbrojony), szczupaka lub innej ryby (bruzdogłowiec szeroki), czyli zwierząt będących żywicielami pośrednimi tych pasożytów. Mięso to zawiera formy przetrwalnikowe, zwane wągrami (u tasiemca nieuzbrojonego i uzbrojonego) lub  plerocerkoidem (u bruzdogłowca), z których w jelicie człowieka wydostają się larwy przekształcające się następnie w postacie dorosłe. Ogólne objawy tasiemczyc to: bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka lub zaparcia. Ponadto mogą wystąpić: chudnięcie, osłabienie organizmu, apatia lub nadmierna pobudliwość, a w przypadku bruzdogłowca także niedokrwistość megaloblastyczna. Profilaktyka w przypadku tasiemczyc polega nie niespożywaniu surowego mięsa oraz mięsa niewidomego pochodzenia. W celu zwalczenie choroby podaje się leki przeciwrobaczne.

Glistnica jest to choroba wywołana przez glistę ludzką, gatunek należący od nicieni, który pasożytuje w jelicie cienkim człowieka. Glistnica jest bardzo powszechną chorobą – na całej kuli ziemskiej cierpi na nią ponad miliard osób. Zarazić nią można się poprzez zjedzenie jaj znajdujących się na nieumytych warzywach i owocach lub wypicie zainfekowanej wody. Objawami glistnicy w czasie migracji larw są: podwyższona temperatura, kaszel oraz objawy nietypowego zapalenia płuc. Obecność dojrzałych larw jest przyczyną: bólów brzucha, nudności, zaparć, wymiotów, osłabienia organizmu, zawrotów głowy, reakcji alergicznych, apatii lub nadmiernej pobudliwości. Profilaktyka w przypadku glistnicy polega na dbaniu o higienę osobistą (mycie rąk) i żywności (mycie warzyw i owoców), a także na ochronie wód i gleby przed zanieczyszczeniem fekaliami ludzkimi. 

Włośnica jest to bardzo groźna choroba wywołana przez włośnia krętego, gatunek należący do nicieni. Do zarażenia włośnicą dochodzi w wyniku zjedzenia mięsa wieprzowego lub dziczyzny, która zawiera larwy inwazyjne pasożyta. Włosień kręty osiąga dojrzałość płciową w jelicie cienkim, a jego larwy, przedostają się do mięśni poprzecznie prążkowanych, gdzie ulegają spiralnemu zwinięciu i otorbieniu (powstają trychiny). W początkowych dniach inwazji włośnica przebiega bezobjawowo, później chory jest osłabiony i odczuwa bóle mięśni i stawów. Pojawić się u niego może także gorączka, obrzęk twarzy, zapalenie spojówek czy wybroczyny na skórze. Objawy te można łatwo pomylić z grypą. Przy masowym pojawieniu się włośni może dojść do śmierci chorego. Przebieg choroby w dużej mierze zależy od intensywności inwazji oraz od wieku i odporności organizmu. Profilaktyka polega głównie na kontroli weterynaryjnej mięsa wieprzowego oraz na nie spożywaniu mięsa nieznanego pochodzenia i w stanie półsurowym lub surowym. Trzeba pamiętać też, że tylko długotrwałe gotowanie i mrożenie mięsa zabija larwy (peklowanie i solenie nie niszczy trychin). 

Toksoplazmoza jest to choroba wywołana przez pierwotniaka Toxoplasma gonidii. Człowiek, który jest żywicielem pośrednim zaraża się przez zjedzenie surowych produktów zwierzęcych zawierających cysty pasożyta lub pokarmu zanieczyszczonego przez mocz, fekalia lub ślinę chorych zwierząt. Toksoplazmoza często przebiega bezobjawowo, a wiele osób jest jej nieświadomymi nosicielami. Dolegliwości jakie mogą wystąpić przypominają objawy grypy, ponadto dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych. Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży, gdyż może doprowadzić do uszkodzenia płodu. Dlatego przyszłe matki powinny unikać kotów, które są żywicielem ostatecznym tego pasożyta. Chorym na toksoplazmozę podaje się antybiotyki.

Malaria (zimnica) jest to tropikalna choroba wywołana przez jeden z czterech gatunków zarodźca malarii (Plasmodium). Pasożyty te przenoszone są przez samice komara widliszka. W Polsce choroba ta jest rzadko spotykana, jednak może być przywleczona z obszarów równikowych i podrównikowych. Najczęściej występującą postacią malarii są: trzeciaczka (objawy chorobowe występują co 3 dni) wywołana przez Plasmodium vivax i czwartaczka (objawy chorobowe występują co 4 dni) wywołana przez Plasmodium malariae. Początkowymi objawami choroby są: gorączka, dreszcze, bóle głowy, nudności, wymioty, a nawet biegunka. Później następuje spadek temperatury i obfite pocenie się. Zarodziec malarii niszczy erytrocyty i komórki wątroby człowieka, co skutkuje niedokrwistością hemolityczną i żółtaczką. Leczenie polega na podaniu leków przeciwmalarycznych.

Pełzakowica jest to choroba tropikalna wywołana przez pełzaka czerwonki, który żyje w jelicie grubym, rzadziej w wątrobie lub śledzionie człowieka. Pasożytem tym można zarazić się drogą pokarmową przez zjedzenie nieumytych warzyw i owoców lub wypicie nieprzegotowanej wody, w której znajdują się cysty pełzaka. Choroba ta ma bardzo zróżnicowany przebieg. W Polsce zazwyczaj nie daje objawów, a w klimacie tropikalnym w ostrej postaci jelitowej pojawiają się: bóle brzucha, krwawe biegunki i owrzodzenia śluzówki jelita. Nieleczona choroba może doprowadzić do śmierci. Profilaktyka w przypadku pełzakowicy polega na przestrzeganiu higieny osobistej i otoczenia, a także na obowiązkowych badaniach kału osób narażonych na zarażenie się tym pasożytem. Leczenie polega na przyjmowaniu antybiotyków przeciwpierwotniakowych. 

Polecamy również:

  • Pasożyty – rodzaje

    Pasożytnictwo to antagonistyczna forma współżycia dwóch organizmów, gdzie jednej organizm będący pasożytem czerpie korzyści kosztem żywiciela, czyli drugiego organizmu ponoszącego straty. W relacji tej żywiciel jest miejscem bytowania, zdobywania pokarmu, rozwoju i rozmnażanie się pasożyta.... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 1 =
Ostatnio komentowane
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33
ok
• 2024-06-05 13:52:17