Bezrobociem nazywamy sytuację, w której podaż siły roboczej jest większa od popytu na nią. Siłą roboczą nazywamy łącznie bezrobotnych i osoby zatrudnione obecne na rynku pracy.
Podział:
- frykcyjne - zachodzi wtedy gdy młodzi ludzie wchodzą na rynek pracy, poszukują swojej pierwszej pracy oraz wynika z poszukiwania nowych miejsc zatrudnienia ludzi, którzy zmieniają miejsce swego zamieszkania
- sezonowe - jest zależne od warunków klimatycznych i wynika z tego, że podaz pracy w niektórych działach gospodarki jest sezonowa np. w rolnictwie
- strukturalne - związane ze zmianami w strukturze gospodarki kiedy na rynek wchodzą nowe technologie wymagające wyspecjalizowanych pracowników
- cykliczne - wynika z załamania gospodarki
Sposoby przeciwdziałania:
- Prace interwencyjne - zatrudnienie bezrobotnego dofinansowane lub finansowane ze środków budżetowych lub samorządowych, w okresie nieprzekraczającym 1 roku.
- Roboty publiczne - zatrudnienie bezrobotnego dofinansowane przez urząd pracy, umożliwiające bezrobotnemu powrót na rynek pracy.
- Staże - zatrudnienie bezrobotnego przez firmę podpisująca umowę z urzędem pracy, pracodawca nie podpisuje umowy o pracę z bezrobotnym, który wykonuje na jego rzecz pracę nabywając w ten sposób doświadczenie zawodowe.
- Zasiłki dla osób pozostających bez pracy pozwalające zapobiegać ubóstwu.
- System wcześniejszych emerytur (obniżanie podaży pracy na rynku).
- Ustawowe skrócenie czasu pracy (obniżenie podaży pracy).
- Wspieranie nowych firm (upusty w podatkach, zmniejszenie biurokracji, usprawnienie systemu otwierania nowej firmy, zwolnienie z VAT, tworzenie systemu elastycznego kształcenia).
- Umiejętne korzystanie z unijnych dotacji w celu wspierania lokalnego rynku pracy, wspieranie lokalnych producentów i usługodawców.
- Działania promujące pracę, których zadaniem jest przyciągnięcie pracownika do rynku i stworzenie takich warunków, w których osobie bezrobotnej opłaca się podejmować pracę.