Streszczenie
Główną bohaterką utworu jest Klara Zachanassian, która przybywa do biednego, zrujnowanego miasteczka Gullen, gdzie niegdyś mieszkała. W dawnych czasach cierpiała biedę i była nieszczęśliwie zakochana w Alfredzie. Ten niestety porzucił ją i ożenił się z inną kobietą, właścicielką sklepu galanteryjnego. Klara wyjechała i pracowała jako prostytutka w Hamburgu, gdzie zakochał się w niej właściciel złóż ropy naftowej. Klara została jego żoną, a gdy umarł związywała się z kolejnymi bogatymi mężczyznami. Tym sposobem kobieta stała się milionerką. Gdy zawitała do Gullen, została przyjęta niezwykle życzliwie – mieszkańcy liczyli bowiem, że wyciągnie ona miasteczko z nędzy. Wśród nich był także Alfred podający się za jej dawnego przyjaciela.
Klara bardzo mile spędzała czas w wiosce, towarzyszył jej Alfred, z którym wspominali dawne czasy i randki. Kobieta postanowiła pomóc mieszkańcom i obiecała dawnemu kochankowi duże sumy pieniędzy dla miasta, on zaś zadeklarował, że wciąż darzy ją uczuciem.
Wieczorem odbywa się przyjęcie, na którym zebrani ciepło wspominają Klarę. Starsza pani oznajmia, że podaruje miasteczku miliard dolarów, jeśli zostanie naprawiona krzywda jaką wyrządzono jest prawie pół wieku temu – Klara musiała uciekać z miasta fałszywie oskarżona przez Alfreda, który nie chciał uznać jej dziecka i w tym celu wynajął wśród mieszkańców fałszywych świadków. Dziecko niestety zmarło z powodu zapalenia opon mózgowych. Teraz w zamian za pieniądze na odbudowę miasteczka starsza pani żąda by mężczyzna poniósł śmierć.
Początkowo ta propozycja wywołuje spore oburzenie. Alfred również jest pewny siebie gdyż wie, że mieszkańcy raczej darzą go sympatią. Czas płynie dalej, a mieszkańcy pogrążają się coraz bardziej w kredytach i zadłużeniach. Wszyscy liczyli na fortunę od Klary i coraz częściej mówili o sprawiedliwości, jaką należy wymierzyć Alfredowi.
Kobieta celowo wykupiła całą miejscowość i doprowadziła do jej bankructwa - w tym czasie mężczyzna próbował uciec za granicę, jednak miejscowi zatrzymali go w Gullen. Jej dawny nauczyciel próbuje przekonać Klarę do odstąpienia od zamiaru zemsty, staruszka jednak go nie słucha.
Mieszkańcy Gullen przygotowują przyjęcie, na które zapraszają dziennikarzy – oficjalnie cel przyjęcia nie był ogłoszony, ale wszyscy przeczuwali, że właśnie wtedy zostanie wykonana egzekucja Alfreda. W pewnym momencie spotkania gasną światła, a po ich ponownym rozbłyśnięciu – mężczyzna już nie żyje. Lekarz orzeka, że przyczyną śmierci był zawał serca. Klara zabiera ciało dawnego kochanka w czarnej trumnie i wyjeżdża, a władze Gullen otrzymują obiecane pieniądze.
Plan wydarzeń
1. Przyjazd Klary do Gullen
2. Życzliwe powitanie przez mieszkańców miasteczka
3. Wspomnienie dawnych czasów i krzywd wyrządzonych Klarze:
- zdrada Alferda
- oskarżenie kobiety o oszustwo
- wygnanie Klary z Gullen
- praca prostytutki i małżeństwa z milionerami
- majątek kobiety
4. Ogłoszenie warunków przekazania pieniędzy miastu Gullen
5. Oburzenie mieszkańców
6. Rosnące zadłużenie mieszkańców miasteczka
7. Decyzja o wykonaniu wyroku na Alfredzie
8. Urządzenie przyjęcia i śmierć Alfreda
9. Przekazanie miastu obiecanego miliarda dolarów i wyjazd Klary