Katharsis
Jest to najważniejszy cel tragedii antycznej, opisany przez Arystotelesa w „Poetyce”. Katharsis w języku greckim znaczy tyle, co „oczyszczenie”. Chodzi tu o pozbycie się negatywnych uczuć: litości i trwogi. Widz oglądający tragedię w początkowym etapie pod wpływem patosu widowiska odczuwa litość dla nieszczęścia bohatera. Potem zaś zdaje sobie sprawę z własnego podobieństwa do niego (mimesis) i doznaje trwogi. Rozwiązanie konfliktu tragicznego powoduje zaś oczyszczenie widza z tych emocji. Katharsis jest przeżyciem religijnym, ma charakter etyczny. Chodziło tu o odtworzenie konkretnego rytuału religijnego.
Tragizm
Tragizm stanowi jeden z podstawowych wyznaczników tragedii. Jest on regułą losu bohaterów tego gatunku, dzięki której widz może przeżyć katharsis. Istotą tragizmu jest konflikt tragiczny, czyli nierozwiązywalny dylemat wyboru pomiędzy dwiema równorzędnymi racjami. Tragizm antyczny dodatkowo potęguje pojęcie fatum, które sprawia, że losy postaci są z góry przesądzone niezależnie od jej własnej aktywności. Jest to również kategoria estetyczna wiążąca się ze wzniosłością, która występuje w utworach różnych epok i może organizować cały tekst, dzięki czemu ma on wymowę wybitnie pesymistyczną.
Bohater tragiczny
Bohater tragiczny to postać występująca w tragedii antycznej, uwikłana w konflikt tragiczny, np. Antygona, Elektra, Fedra. Cechy tragizmu noszą również postaci literackie późniejszych epok, np. Hamlet, Werter, Konrad.
Wina tragiczna
Wina tragiczna, czyli gr. hamartia to przewinienie, które bohater popełnia nieświadomie. Wynika ona z błędnej oceny sytuacji.
Ironia tragiczna
Kategoria polegająca na sprzeczności pomiędzy świadomością bohatera, któremu wydaje się, że jego działania są właściwe, a rzeczywistą sytuacją, w jakiej się znajduje. Innymi słowy, bohater nie zdaje sobie sprawy, że cokolwiek uczyni i tak będzie winny. Dodatkowym źródłem ironii jest fakt, że widzowie są świadomi tego kontrastu.
Fatum
Inaczej: zło wróżebne, los. Jest to zasada rządząca światem antycznym odpowiadająca kategorii przeznaczenia. Działaniu fatum, według światopoglądu antycznego, podlegają zarówno ludzie, jak i bogowie. Przeciwieństwem kategorii fatum jest chrześcijańskie pojęcie wolnej woli, wedle którego człowiek sam decyduje o swoim losie.
Hybris
To inaczej „pycha”. Jest to postawa charakterystyczna dla bohatera tragicznego, polegająca na zuchwałym stosunku do świata i bogów. Hybris uniemożliwia bohaterowi rozpoznanie tragizmu własnej sytuacji i uznania swojej winy.
Perypetia
Jest to chwilowe odwrócenie się akcji na korzyść bohatera, które staje się przyczyną złudzenia, że konflikt zakończy się pomyślnie.
Anagnorismos
Jest to „rozpoznanie”, które sprawia, że bohater uświadamia sobie swoją winę. Obecnie anagnoryzm jest popularnym elementem fabuł powieści sensacyjnych czy seriali, w których bohaterowie pod koniec akcji rozpoznają w kimś obcym swojego krewnego (zwłaszcza dziecko).
Pathos
Uczucie wzniosłości, które powstawało u widza tragedii, dzięki wrażeniu, że oglądane widowisko dotyczy całego kosmosu. Tragedia ze względu na swój uniwersalny charakter (jej materią były znane wszystkim Grekom mity) była bowiem rytuałem odtwarzającym los każdego człowieka.