Alicja w Krainie Czarów - streszczenie

Akcja powieści rozpoczyna się w pewne leniwe letnie popołudnie, które tytułowa Alicja spędza w towarzystwie starszej siostry w ogrodzie. Znudzona, ma już ułożyć się do drzemki, gdy nagle dostrzega królika w kamizelce zerkającego nerwowo na starodawny zegarek; widok zaciekawia ją na tyle, iż postanawia podążyć za królikiem i wpada w długi na wiele mil tunel prowadzący do małego otoczonego ze wszystkich stron zamkniętymi drzwiami pomieszczenia. Na szklanym stoliku pośrodku pokoju odnajduje mały kluczyk, który okazuje się pasować jedynie do najmniejszych drzwi, na jakie Alicja jest zdecydowanie za duża. Znajduje wtedy butelkę z napisem „Wypij mnie”, której smaczna zawartość powoduje, że dziewczynka „składa się jak teleskop”. Kiedy jednak jest już zupełnie mała, przypomina sobie o kluczyku pozostawionym na stole. Po zjedzeniu ciastka opatrzonego napisem „Zjedz mnie” zaczyna znów rosnąć aż do wysokości trzech metrów. Myśląc więc, że nigdy nie wydostanie się ze swojego więzienia zaczyna płakać. Pod jej stopami pojawia się wtedy Biały Królik, który w czasie panicznej ucieczki porzuca wachlarz i rękawiczki; wachlowanie ponownie pomniejsza Alicję do takich rozmiarów, iż może pływać w kałuży własnych łez, w czym już po chwili towarzyszą jej Mysz, Kaczka, Gołąb, Papużka i Orzeł.

Z inicjatywy Gołębia całe towarzystwo postanawia osuszyć się w trakcie wyścigu, który ostatecznie wszyscy wygrywają. Idąc za przykładem Myszy, ptaki obrażają się później na Alicję za wzmianki o kocie Jacku i zostawiają dziewczynkę samą, pojawia się jednak na powrót Biały Królik – tym razem już mniej trwożliwy. Biorąc Alicję za swoją służącą, Mariannę, Królik wysyła ją do swojego domku po zagubione rękawiczki i wachlarz. Dziewczynka znajduje tutaj kolejną butelkę (tym razem bez napisu) i po jej wypiciu rośnie tak długo, aż wypełnia sobą całą chatkę. Po zjedzeniu kilku małych ciasteczek Alicja znów maleje i wymyka się uzbrojonym w rozmaite narzędzia pomagierom Królika. Pan Gąsienica udziela jej później rady, by w celu zwiększenia wzrostu zjadała jedną stronę grzyba, a zmniejszenia – drugą, którą to sztukę bohaterka opanowuje po kilku spektakularnych próbach.

Tymczasem Alicja dostrzega domek z wejściem pilnowanym przez Lokaja-Żabę. W środku nerwowa Kucharka przyrządza zupę pieprzową, od której kicha dziwaczna Księżna i niemowlę zamieniające się później na rękach Alicji w prosiaka. Bohaterka odbywa  pouczającą rozmowę o wyborze odpowiedniej drogi z Kotem z Cheshire i śladem gospodyni domku udaje się na dwór Królowej Kier na partyjkę krokieta, wstępując po drodze do domu Szaraka Bez Piątej Klepki. Zastaje tu gospodarza w towarzystwie Zwariowanego Kapelusznika i wysłuchuje historii o tym, jak obaj panowie pokłócili się z Czasem i w związku z tym zatrzymał się dla nich na godzinie szóstej – w porze podwieczorku – dlatego całe swoje życie przepędzają na okrążaniu nakrytego do deseru stołu.

Alicja przybywa w końcu do pałacu Królowej Kier, lubiącej wydawać głośne rozkazy i skazywać kogo popadnie na ścięcie. Odbywa się tu gra w krokieta pozbawiona jakichkolwiek zasad, w której piłki zastępują jeże, a długich szyi flamingów używa się jako pałek. Dodatkową atrakcją staje się pościg Króla Kier i Kata za znikającą głową Kota z Cheshire obciążoną wyrokiem śmierci przez rozkaz Królowej. Alicja odbywa później wyjątkowo męczącą rozmowę z Księżną, która okazuje się wielbicielką morałów, na koniec zaś Król ułaskawia wszystkich poddanych wtrąconych do więzienia w czasie gry w krokieta.

Z polecenia Królowej Smok zabiera dziewczynkę do Niby-Żółwia, ten zaś opowiada jej łzawą historię o czasach swojej edukacji szkolnej, uczy Rakowego Kadryla i śpiewa „Rakową piosenkę”. Alicja odwdzięcza się swoim towarzyszom wierszykiem, w czarodziejskim świecie ze znanych rymowanek w jej głowie powstają jednak całkiem nowe utwory. Później odbywa się proces Waleta Kier oskarżonego o kradzież dwóch ciastek, w którym sędziami są Król i Królowa, a ławą przysięgłych zwierzątka z zaczarowanego lasu. Proces przebiega w oderwaniu od jakichkolwiek zasad i logiki, a jedyną rozsądną osobą na sali zdaje się być Alicja, stopniowo przybierająca w międzyczasie swoje normalne rozmiary. Kiedy Królowa, idąc za zręcznie wplatanymi sugestiami Białego Królika, wydaje wiadomy wyrok, dziewczynka w zdenerwowaniu uświadamia oskarżycielom, że są tylko zwykłymi, nieszkodliwymi kartami do gry i bezceremonialnie strzepuje z siebie natrętów. Szarpiąc się w ten sposób, budzi się dokładnie w tym samym miejscu, gdzie zasnęła u boku siostry; bajkowy świat staje później przed oczami starszej dziewczynki.