Kordian - charakterystyka bohaterów drugoplanowych

Postaci fantastyczne

Bohaterowie fantastyczni to szatani, diabły, czarownice biorące udział w przygotowaniach do nastania nowego, krwawego stulecia: „Wiek, co przyjdzie, ucieszy szantany.” Demony mają duży wpływ na losy świata. Spośród wielu narodów wybierają ten, który w przyszłości stanie się ich igraszką i stwarzają mu przywódców przyszłego powstania (m.in. Chłopickiego, Skrzyneckiego, Krukowieckiego). Scena „przygotowania” stanowi wymowną ocenę działań historycznych postaci, które – według autora dramatu – zawiniły nieudolnością, tchórzostwem lub zaniedbaniem i walnie przyczyniły się do klęski zrywu niepodległościowego.

Pojawienie się zjaw bezpośrednio poprzedza próbę zabójstwa cara. Strach, imaginacja, diabeł – budzą w spiskowcu obawy, odbierają mu poczucie rozsądku i doprowadzają do tragedii. W finale dramatu uwięziony bohater jest nękany przez samego szatana (Doktora), który do końca stara się podważać jego wiarę w sens poświęcenia.

Car Mikołaj

Postać historyczna, samozwańczy król Polski (koronacja miała miejsce 24 maja 1829 roku). W jednej ze scen dramatu przedstawiono jego uroczystą koronację. Tego samego dnia w podziemiach jednego z warszawskich kościołów zbiera się grupa polskich patriotów debatująca nad osądzeniem i wydaniem wyroku na tyrana. Pod wpływem ekspresyjnych wypowiedzi podchorążego zebrani poprzysięgają zemstę i przyjmują poświęcenie Kordiana. Car to postać jednoznacznie negatywna, despotyczna, bez skrupułów pozbywająca się swoich przeciwników. Charakter tego bohatera najlepiej oddaje scena rozmowy z Konstantym, podczas której obydwaj bracia wyrzucają sobie kolejne zbrodnie.

Grzegorz

Wierny sługa Kordian, przywiązany do swego podopiecznego. Stara się go rozweselić, wskazać jakiś życiowy cel. Jest dobrym gawędziarzem i wielkim patriotą, wspomina czasy walki u boku Napoleona i rosyjską niewolę. Trwa przy Kordianie w ważnych momentach jego życia: odnajduje Kordiana po jego próbie samobójczej i czuwa przy nim przed samym wykonaniem wyroku.

Kordian

Imię bohatera stworzone zostało na potrzeby dramatu przez Juliusza Słowackiego (łac. „cor”, gr. „kardia” = serce). W momencie rozpoczęcia akcji chłopak ma 15 lat. Na skutek nieszczęśliwej miłości i rosnącego poczucia bezsensu popełnia nieudaną próbę samobójczą (czym przypomina zarówno Wertera Goethego jak i Gustawa, bohatera „Dziadów” Mickiewicza). Po kilku latach rozpoczyna podróż za granicę. Kolejne, napotykane postaci rozwiewają jego iluzje dotyczące: sprawiedliwości (Dozorca), wierności i kobiecej miłości (Wioletta), roli poezji (lektura Szekspira) oraz religii (spotkanie z Papieżem). Przełomowym momentem jest słynny monolog na górze Mont-Blanc. Kordian (podobnie jak Konrad z III części Dziadów”) doznaje wielkiego natchnienia, wysoko w górach poznaje że jego dotychczasowe życie opierało się głównie na iluzjach. Postanawia poświęcić się jedynemu, możliwemu celowi – walce o wolność ojczyzny, wypowiadając ważne słowa: „Polska Winkelriedem narodów!”. Po powrocie do Polski, przekonany o swoim wielkim powołaniu, podejmuje się zabicia cara. Pomimo wielkich chęci bohaterowi nie udaje się osiągnąć zamierzonego celu. Kordian jest zbyt słaby psychicznie. Pada na progu carskiej sypialni pokonany przez strach, imaginację i widma diabłów.

Kordian to typowy bohater romantyczny. W trakcie akcji dramatu przechodzi kolejne stopnie „wtajemniczenia”. Poznajemy go jako młodzieńca cierpiącego z powodu nieszczęśliwej miłości. Potem następuje załamanie psychiczne i próba samobójstwa (jeden ze „stałych” elementów romantycznej biografii). Następny etap to wędrówka lub pielgrzymka (popularny motyw literatury romantycznej, np. u Byrona), połączona ze zdobywaniem życiowego doświadczenia. W kluczowym momencie życia następuje duchowa metamorfoza i decyzja o poświęceniu się na rzecz walki o wspólne dobro. Na górze Mont Blanc Kordian polemizuje ze słynnym hasłem Mickiewicza „Polska Chrystusem narodów!”. Bohater nie chce cierpieć, zamiast bierności wybiera czynny udział w walce. Ponosi klęskę, która jest skutkiem moralnych wahań, słabej psychiki i braku wsparcia ogółu. Postać Kordiana symbolizuje poświęcenie, ale i niedojrzałość, brak przygotowania do walki. Uświadamia konieczność działania całego narodu.

Laura

Pierwsza wielka miłość Kordiana (w momencie rozpoczęcia akcji dramatu bohater ma 15 lat). Obydwoje spędzają wspólnie czas na rozmowach i przejażdżkach konnych. Jedna z dyskusji dotyczy wpisu Kordiana w pamiętniku Laury. Zapis jest wyznaniem nieszczęśliwej miłości i zapowiedzią nieszczęścia. Dziewczyna prawdopodobnie odrzuca Kordiana, co przyspiesza jego decyzję o samobójstwie.

Prezes

Postać wzorowana na Julianie Urynie Niemcewiczu. Prezes to starzec cieszący się dużym autorytetem wśród polskich patriotów. Bierze udział w spotkaniu spiskowców w dzień koronacji cara na króla Polski. Prezes przewodzi obradom. W przeciwieństwie do większości zebranych jest przeciwny pomysłowi zabójstwa cara. Zna wagę jego win, ale uważa, że rodacy nie mogą się zmazać krwią własnego króla: „Ja bym tron nieskalany Polaków zakrwawił?” Konsekwentnie przekonuje towarzyszy, by porzucili plany zabójstwa i przygotowali alternatywny plan powolnego i konsekwentnego przygotowania do walki. Spiskowcy zarzucają mu tchórzostwo. Gdy zapada skazujący wyrok na cara, Prezes ostentacyjnie umywa ręce z krwi, która wkrótce zostanie przelana.

Wielki Książe Konstanty

Postać historyczna, brata cara Mikołaja I. Jedna z ważniejszych postaci dramatu. Cechuje go okrucieństwo, brak pohamowania dla własnych żądz i działanie pod wpływem chwilowych zachcianek. Podczas koronacji brata uderza kobietę z dzieckiem (która przypadkowo pojawia się na trasie przejazdu orszaku króla), zrzucając niemowlę do rynsztoka. Po zamachu, car podejrzewa Konstantego o udział w spisku. Ten, by oczyścić się z podejrzeń, chce przeprowadzić egzekucję na Kordianie (rozerwanie końmi). W ostatniej chwili rezygnuje i wpada na pomysł zabawy kosztem skazańca. Gdy bohaterowi udaje się przeskoczyć piramidę z karabinów, postanawia go ułaskawić. Zachowanie księcia nie jest wyrazem litości, Konstanty chce przede wszystkim zmienić decyzję brata i „zachować twarz” przed własnym wojskiem, które było świadkiem składanej obietnicy. Prawdziwe oblicze księcia ujawnia się w rozmowie z carem. Ten, w odpowiedzi na zarzuty brata, przytacza historię uprowadzenia i zabójstwa młodej Angielki. Konstanty przyznaje się do winy.

Wioletta

Piękna Włoszka, ma romans z Kordianem. Uzmysławia bohaterowi hipokryzję kobiet i nietrwałość ziemskiej miłości. Kordian, chcąc sprawdzić szczerość jej uczuć, opowiada o swoim bankructwie (i utracie klejnotów, które kiedyś podarował kochance). Proponuje ucieczkę z willi i beztroskie życie za pieniądze ze sprzedaży złotych podków (wygranych w karty). Wioletta zgadza się. Zawraca, gdy bohater wyjawia swe kłamstwo.

Polecamy również:

  • Charakterystyka Kordiana

    Kordian, główny bohater dramatu Juliusza Słowackiego o tym samym tytule, jest jedną z najważniejszych postaci polskiej literatury. Poeta świadomie kreuje Kordiana jako uosobienie biografii polskiego patrioty. Pokazuje zatem jej cechy wzniosłe, ale też obnaża kompleksy i słabości. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 5 =
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01