Geneza i gatunek
Eneida jest uważana za rzymski poemat epicki. Wergiliusz rozpoczął pracę na dziełem korzystając z pomocy Oktawiana Augusta, który był wówczas jego mecenasem. Całość jego pracy trwała około 10 lat (między 29 a 19 roku p.n.e). Sam autor nie był zadowolony z ostatecznego kształtu swego dzieła i przed śmiercią nakazał spalić oryginał. Uratował go Oktawian polecając przeprowadzić odpowiednie prace redakcyjne. W efekcie Eneida nie jest tekstem ukończonym. Utwór został napisany heksametrem.
Hierarchia wartości etycznych
Najważniejsze dla przesłania dzieła wydaje się podkreślenie roli miłości do najbliższych, do swojej ojczyzny i do bogów. Była to miłość w rozumieniu pietas, a nie amor, która występuje między kobietą a mężczyzną. Wątków erotycznych nie odnajdziemy tam zbyt wiele, z wyjątkiem historii Eneasza i Dydony. Poeta przedstawia miłość jako uczucie, siłę, która całkowicie pochłania mężczyzn. Równie znacząca wartością w życiu bohaterów okazuje się być przyjaźń i lojalność.
Obraz przyrody
Krajobraz stanowi w poemacie tło, które ma za zadanie podkreślić prawdziwy, a nieraz ukryty, sens zdarzeń. Jest to niezwykle ważna funkcja, choć w porównaniu z dziełami Homera, u Wergiliusza tych opisów występuje raczej niewiele.
Kreacja Eneasza
Pomimo dość dynamicznej akcji i licznych perypetii w losach głównego bohatera, pozostaje on jednak postacią dosyć bierną, niczym marionetka w rękach bogów. W takim ujęciu całe zycie Eneasza służy wypełnieniu posłannictwa, choć uległość wobec woli bogów nie zawsze idzie w parze z indywidualnym poczuciem honoru bohatera. Pomimo tego, że bohaterowie Wergiliusza są wyraźnie określeni i nazwani, to brak im rysów indywidualnych – jakby ich losy miały być zuniwersalizowanymi w celach dydaktycznych.
Świat bogów i ludzi
Kreacja świata podzielonego na strefę działania bogów i ludzi zaczerpnięta została z Homera. Obszernym wątkiem w Eneidzie jest konflikt dwóch bogini – Junony i Wenus, które sprzyjają dwóm przeciwnym obozom wojennym. Między kobietami stoi Jowisz, który podejmuje ostateczne decyzje i pewnym sensie jest mocodawcą losów ziemskich bohaterów.
