Patologie społeczne mają swoje źródła w dysfunkcyjnych rodzinach, sytuacji społeczno-ekonomicznej jednostki, jej najbliższym otoczeniu, doświadczeniu itp. W związku z tym bardzo trudno mówić o skutecznych sposobach zwalczania patologii społecznych, a jeszcze lepiej – o ich przeciwdziałaniu.
Przede wszystkim należy mieć na uwadze przyczyny powstawania zachowań dewiacyjnych, które często spowodowane są frustracją wywołaną porównywaniem własnej sytuacji z innymi osobami, a także brakiem zasobów finansowych, czy wzorcami wychowania. W związku z tym przeciwdziałanie patologiom należy rozpocząć już od najmłodszych lat – poprzez współpracę szkoły (wychowawcy szkolnego, pedagoga) z psychologami, z ośrodkami pomocy społecznymi, także np. z jednostkami działającymi przy parafiach. Sposobem zwalczenia patologii może być bowiem pokazanie innych wzorców zachowania (bardziej właściwych niż te wyniesione z domu), rozbudzenie motywacji do zmiany i zachęcenie np. do nauki (choćby poprzez pokazanie jej przyszłych efektów). Dobrym rozwiązaniem może być również organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży.
Z perspektywy osoby dorosłej sposobem zwalczania patologii społecznych może być uczestnictwo w terapii, aktywizacja zawodowa, dążenie do zmiany środowiska (np. poprzez przeprowadzkę można odłączyć daną jednostkę od patologicznego wpływu środowiska alkoholików czy narkomanów). Stosuje się również różnego rodzaju odwyki, które nie tylko mają prowadzić do rzucenia dotychczasowego nałogu, ale także nauczyć życia w nowej sytuacji i wprowadzenia wartościowych zwyczajów, budowania twórczych relacji z innymi ludźmi.