Samorząd wojewódzki jest jednym ze szczebli samorządu terytorialnego w Polsce. Szczegółowe zasady jego działania reguluje ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.
Samorząd wojewódzki – zadania
Zgodnie z zapisami ustawy do zadań samorządu szczebla wojewódzkiego należy wykonywanie zadań o charakterze publicznym na poziomie województwa, które jednocześnie nie są zastrzeżone ustawami na rzecz innych organów administracji rządowej. Należy podkreślić, że zakres działania samorządu na poziomie wojewódzkim nie może naruszyć samodzielności niższych poziomów samorządowych, czyli powiatu i gminy. Istotne jest również to, że samorząd województwa nie stanowi nadzoru i kontroli nad organami gminy i powiatu.
Do szczegółowych zadań realizowanych przez samorząd wojewódzki należy:
- określanie strategii rozwoju województwa, która uwzględnia cele zapisane w ustawie (m.in. pobudzanie aktywności gospodarczej, zachowanie wartości środowiska kulturowego, kształtowanie ładu przestrzennego),
- prowadzenie polityki rozwoju województwa (m.in. poprzez promocję walorów i możliwości rozwojowych województwa, wspieranie rozwoju nauki i jej współpracy ze sferą gospodarki, pozyskiwanie środków finansowych, tworzenie warunków rozwoju gospodarczego, w tym kreowanie rynku pracy, a także utrzymanie i rozbudowę infrastruktury społecznej i technicznej o znaczeniu w skali województwa.
Samorząd wojewódzki – funkcjonowanie
Swoje działania samorząd wojewódzki może realizować poprzez stanowienie aktów prawa miejscowego, które obowiązują na terenie danego województwa. Istotną pomocą jest także możliwość tworzenia wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.
Cała administracja o charakterze samorządowej jest zespolona w jednym urzędzie – tzw. urzędzie marszałkowskim.
Samorząd wojewódzki – organy
Zgodnie z art. 15 ustawy o samorządzie wojewódzkim, organami samorządu województwa są sejmik województwa i zarząd województwa. Sejmik realizuje funkcje stanowiące i kontrolne, natomiast zarząd – z przewodniczącym, tj. marszałkiem pełni funkcje wykonawcze.
Warto wiedzieć, że obecnie w Polsce jest 16 samorządnych województw. Są to województwa: lubelskie, dolnośląskie, opolskie, śląskie, podkarpackie, lubuskie, podlaskie, warmińsko-mazurskie, pomorskie, zachodnio-pomorskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, mazowieckie, świętokrzyskie, małopolskie i łódzkie.